W pracy przedstawiono wyniki badań mechanicznych i tribologicznych powłok
węglowych a-C, a-C:H i a-C:N. Właściwości tribologiczne takich powłok wciąż
nie są dostatecznie rozpoznane, zwłaszcza w przypadku analiz prowadzonych
w podwyższonych temperaturach. W ramach pracy analizowano właściwości
mechaniczne – twardość i moduł sprężystości oraz właściwości tribologiczne –
wskaźnik zużycia i współczynnik tarcia w temperaturze 20ºC i 300ºC. Najtwardszą z powłok okazała się powłoka a-C – 17 GPa, a najmiększą a-C:H –
7GPa. Testy tribologiczne w temperaturze pokojowej wykazały, że współczynnik
tarcia jest najmniejszy dla powłoki a-C, a najwyższy dla a-C:N – odpowiednio
m = 0,05 i 0,24. Najniższe wartość wskaźnika zużycia zmierzono także
dla powłoki a-C. Natomiast w temperaturze 300ºC najlepszą okazała się powłoka
uwodorniona a-C:H, dla której zużycie było tylko nieznacznie wyższe niż
w temperaturze pokojowej, a współczynnik tarcia wynosił 0,04. Zużycie powłoki
a-C:N jest 20-krotnie większe niż powłoki a-C:H, chociaż współczynnik
tarcia w całym zakresie 20 000 cykli testu tribologicznego wynosił tylko 0,05.
Natomiast powłoka a-C w warunkach przeprowadzanego testu została całkowicie
zniszczona już po 7000 cykli.
The paper presents the results of the mechanical and tribological coatings of
carbon a-C, a-C:H and a-C:N coatings. The hardest coatings H = 17 GPa
is a non-hydrogenated a-C coating, while the softest one is a-C:H - 7 GPa.
Tribological tests performed at 20°C exhibited the lowest coefficient of
friction 0.05 for the a-C coating. In a case of this coating, the lowest value
of wear index was also measured. The hydrogenated and nitrogenated
coatings have higher friction m = 0.14 and 0.24 respectively. However, the
wear of these coatings was higher than for a-C, but it was still at low level
comparing to typical ceramic coatings. In contrast, the hydrogenated
a-C:H coating exhibited the best wear resistance at 300°C. The wear index
was only 50% higher than at room temperature and the friction coefficient
varied within the range of 0.03-0.05. The nitrogenated coating a-C:N has
20 times higher wear than the a-C:H coating, although the friction
coefficient was only 0.05 over the whole test duration – 20000 cycles. The
best coating (a-C) at in room temperature was the worst at elevated
temperatures. This coating was completely destroyed after 7000 cycles.
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim komputerze. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies
Informacja
SZANOWNI CZYTELNICY!
UPRZEJMIE INFORMUJEMY, ŻE BIBLIOTEKA FUNKCJONUJE W NASTĘPUJĄCYCH GODZINACH:
Wypożyczalnia i Czytelnia Główna: poniedziałek – piątek od 9.00 do 19.00