RESPONSIBILITY OF A MAN OF SCIENCE. REFLECTIONS IN LIGHT OF THE TEACHINGS OF JOHN PAUL II

Odpowiedzialność – poczucie odpowiedzialności – człowiek odpowiedzialny, to określenia podstawowe w refleksji humanistycznej, akcentujące wartość człowieka, jego wolność i podmiotowość, zdolność postępowania uświadomionego, celowego, wynikającego z przyjętych wartości. Problem odpowiedzialności jest przede wszystkim pewną rzeczywistością w osobie, wewnątrz osoby. Dzięki tej rzeczywistości wewnątrzosobowej można z kolei mówić o społecznym znaczeniu odpowiedzialności i ustalać w życiu społecznym pewne jej zasady. Dlatego konieczne wydaje się poszukiwanie odpowiedzi, na czym polega i czego dotyczy odpowiedzialność człowieka nauki. Pracownik nauki ma szczególną odpowiedzialność i zobowiązanie, aby dzielić się nie tylko zasobem własnej wiedzy naukowej, ale także bogactwem swego człowieczeństwa. Nauka ma wtedy sens i słuszność, kiedy uznaje się ją za zdolną do odkrywania prawdy i kiedy w prawdzie uznaje się dobro człowieka. Problem uczciwości nauki ma więc zasadnicze znaczenie nie tylko dla wewnętrznej spójności i integralności nauki, ale również dla utrzymania jej wiarygodności i zaufania społecznego.

“Responsibility”, the “sense of responsibility” and a “responsible person” are some of the basic notions in the humane reflection, which highlight the valueof a human being and their freedom, subjectivity and ability to act consciously, purposefully and in line with accepted values. Essentially, the question of responsibility should be perceived as a kind of an “inner realm” within a person’s mind. This sense is important both for the individual and for their environ ment and subject to inevitable two-way awareness-modeling interactions. This is why we should seek answers to questions about the subject and implications of responsibility of a man of science. The scholar has a specific responsibility and obligation to share not only their resources of scientific knowledge but also the wealth of their humanity. Science can make sense and be meaningful only when it is recognized as capable of discovering the truth and when the good of humanity is put in its center. Hence, honesty on the part of the scientific community is not only crucial to the inherent cohesion and integrity of science but also necessary for keeping it credible and trustworthy.