Rola ojca w procesie „przedłużonego dorastania” dzieci

Współczesna rodzina w kulturze euroamerykańskiej podlega znacznym przeobrażeniom w zakresie struktury, charakteru więzi, podejmowanych przez jej członków ról oraz pełnionych funkcji. Demokratyzacja życia społecznego, a także proces indywidualizacji jednostki spowodowały zanik tradycyjnego, jednolitego modelu rodzicielstwa, ściśle wyznaczonego przez normy panujące w danym kręgu społecznym. W kulturze zachodniej rodzina funkcjonuje według nowego wzorca wewnątrzrodzinnych zależności, w którym kwestionuje się nienaruszalną dawniej władzę rodzicielską. Przemiany cywilizacyjne w sferze norm wyznaczających styl życia, wpłynęły na zmianę w postrzeganiu roli ojca. Ojcowie, którzy w większości społeczeństw odgrywali rolę niekwestionowanego w przeszłości autorytetu, nie występują już jako przewodnicy w dawnym tego słowa znaczeniu. Pozbawieni są rozstrzygającego wpływu w procesie przekazu kultury i zmuszeni są uznać niezależność, inicjatywę oraz nowatorskie tendencje w rozwoju swoich dorastających dzieci. Ojcostwo to „praktyka społeczna” uwikłana obecnie w mity, stereotypy, sprzeczne oczekiwania i oceny. W artykule przedstawiono psychospołeczne i ekonomiczne uwarunkowania odraczania dorosłości z perspektywy relacji dziecka z ojcem, ujęte we wnioskach z wywiadów przeprowadzonych z 42 młodymi dorosłymi w wieku od 27 do 38 lat, zamieszkującymi wspólnie z rodzicami.

The modern family in European and American culture is undergoing significant transformations in terms of structure, the types of relations, the roles and functions taken by its members. The democratization of social life, as well as the process of further individualization has led to fading traditional, unified models of parenting strictly determined by the norms of a given social circle. In western culture the family functions according to a new model of internal family relations, where the formerly inviolable rule of parents is questioned. Civilizational changes in the area of norms which determine life style have influenced a change in perception of the father’s role. Fathers, who in most societies played the role of a formerly unquestionable authority, no longer stand as guides in the old sense of the word. They have no decisive influence in the process of passing on culture and are forced to recognize the independence, initiative and innovative tendencies in development of their maturing children. Fatherhood is a “social practice” currently tied to myths, stereotypes, contradictory judgments and evaluations. This article displays the psychosocial and economic determinants of postponing adulthood in the perspective of a father-child relationship, formulated in the conclusions from interviews with 42 young adults, ages 27-38, living with their parents.