Właściwości tribologiczne powłok DLC smarowanych cieczą jonową

W artykule przedstawiono wybrane właściwości powłoki TiN osadzonej na stali 100Cr6 techniką fizycznego osadzania z fazy gazowej (PVD). Określono parametry tribologiczne, a mianowicie współczynnik tarcia i zużycie liniowe na testerze TRB3 pracującym w skojarzeniu trącym kula-tarcza w ruchu ślizgowym. Tarcza wykonana była ze stali 100Cr6 z powłoką a-C:H, a kula ze stali 100Cr6. Badania wykonano w warunkach tarcia technicznie suchego i ze smarowaniem cieczą jonową bis(trifluorometylosulfonylo) amidem triheksylotetradecylofosfoniowym. Obserwacje struktury powłoki zrealizowano przy użyciu mikroskopu skaningowego, a analizę struktury geometrycznej powierzchni próbek przed i po testach tribologicznych wykonano profilometrem optycznym. Wyniki badań wskazały, że mniejszą wartość współczynnika tarcia, lecz większe zużycie tarczy uzyskano w warunkach smarowania cieczą jonową.

The paper presents selected properties of a-C:H coating deposited on 100Cr6 steel deposited by physical vapour deposition PVD. Tribological parameters were determined on the TRB3 tester operating in a ball-disc friction combination in sliding motion. The disc was made of 100Cr6 steel with a-C:H coating, and the ball was made of 100Cr6 steel. The tests were conducted under dry friction conditions and with trihexyltetradecylphosphonium bis(trifluoromethylsulfonyl)amide ionic liquid lubrication. The coating structure was observed using a scanning electron microscope. The surface texture of the samples was performed with an optical profilometer. The test results showed that the smaller coefficient of friction and wear of disc was obtained after friction with lubrication ionic liquid.