Obraz projekcją duszy artysty na podstawie dzieła Adama Chmielowskiego „Opuszczona plebania”

W latach 1870-1874 Adam Chmielowski, późniejszy św. Brat Albert, studiował malarstwo w Monachium. Tam też spotkał grupę polskich artystów, którzy po powstaniu styczniowym i zamknięciu ASP w Warszawie, podobnie jak on, opuścili Polskę. Pod względem artystycznym tworzyli dość jednolitą grupę. Pielęgnowali romantyczną wizję sztuki. Preferowali pejzaż, zamiast tradycyjnego malarstwa historycznego. Tematyką nawiązywali do Polski (powstanie styczniowe, krajobrazy rodzime). Ich obrazy cechowały się specyficznym nastrojem, tajemniczości i kontemplacyjnej ciszy. Obecnie ich twórczość określa się mianem „szkoły monachijskiej”. Do „szkoły monachijskiej” należy także Chmielowski. Prawdopodobnie już w Monachium ukształtowały się jego poglądy na sztukę, którym pozostał wierny do końca swojej twórczości. Według niego obraz powinien odzwierciedlać duszę artysty. W ten sposób przez obraz artysta może nawiązać kontakt z widzem i odwrotnie. Tematem artykułu jest próba poznania duszy Chmielowskiego na podstawie jego obrazu Opuszczona plebania. Dzieło ukazuje stan cierpienia duchowego, doświadczenie opuszczenia przez Boga i ludzi. Zestawienie wydarzeń z życia Chmielowskiego z ekspresją obrazu sugeruje, że został on namalowany kilka lat wcześniej (w latach 1882-1884) niż wskazuje data na sygnaturze.

Adam Chmielowski, later St. Brother Albert, studied painting in Munich, in the years 1870–1874. There, he met a group of Polish artists who, like him, left Poland after the January Uprising and the closing of the Academy of Fine Arts in Warsaw. Artistically, they formed a fairly homogeneous group. They cultivated a romantic vision of art. They preferred landscape to traditional historical painting. Their works referred to Poland (the January Uprising, Polish landscapes). The paintings had a specific mood, an air of mystery and contemplative silence. Currently, they are referred to as the „Munich School”. Adam Chmielowski belonged to this group as well. His views on art were probably shaped already in Munich, and he remained faithful to them until the end of his artistic career. For him, a painting should reflect the soul of an artist. This way, through their art, the artist can make a connection with a viewer and vice versa. The subject of the article is an attempt to get to know the soul of Adam Chmielowski on the basis of his painting „Abandoned Presbytery”. The painting shows the state of spiritual suffering, the experience of abandonment by God and people. The juxtaposition of events in Chmielowski’s life with the expressiveness of the painting suggests that it was painted several years earlier (in the years 1882-1884) than what the date on the signature indicates.