Samopomoc i samoobsługa aborcyjna w czasach niepewności

Celem artykułu jest analiza społecznej zaradności w sytuacji w warunkach zaostrzenia  prawa aborcyjnego w Polsce oraz pandemii COVID-19, utrudniającej korzystanie z usług służby zdrowia. Punktem wyjścia jest koncepcja społecznej zaradności jako taktyki oporu, rozumianej nie tylko jako radzenie sobie z niewydolnością systemu społecznego, niezaspokajającego potrzeb jednostek, ale także jako protest przeciwko społecznemu porządkowi i próba jego zmiany. Analizą objęto działalność Federacji na Rzecz Kobiet i Planowania Rodziny, Aborcyjnego Dream Teamu, Kobiet w Sieci oraz Widzialnej Ręki – Reprodukcyjnej. Materiał badawczy stanowiły informacje udostępniane na ich stronach internetowych i profilach w mediach społecznościowych. Wyniki badania pokazały różne formy wsparcia o charakterze informacyjno-technicznym i psychologicznym w ramach samopomocy aborcyjnej. Zauważalnym efektem działalności, poza zwiększonym dostępem do aborcji, jest także społeczna aktywizacja na rzecz autonomii prokreacyjnej i przyczynianie się do kulturowej zmiany w zakresie postaw wobec przerywania ciąży i szerzej: praw reprodukcyjnych w Polsce.

The aim of this article is to analyze social resourcefulness in the situation of the restriction of abortion law in Poland and the COVID-19 pandemic, making access to health care services more difficult. The starting point is the concept of social resourcefulness as a tactic of resistance, understood not only as coping with the inefficiency of the social system that does not satisfy the needs of individuals but also as a protest against the social order and any attempt to change it. The analysis covered the activities of the Federation for Women and Family Planning, Abortion Dream Team, Polish group of Women on the Web, and the Visible Hand - Reproduction. The research material consisted of information published on their websites and social media profiles. The results of the study showed various forms of informational, technical, and psychological support within the abortion self-help network. A noticeable effect of its activities, apart from increased access to abortion, is also a social activation for procreative autonomy and contributing to a cultural change in attitudes towards abortion and reproductive rights in Poland in general.