Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 lipca 2011r.: II KK 40/11, niepubl.

W glosowanym orzeczeniu Sąd Najwyższy określił wzajemne relacje między kardynalną zasadą procesową reformationis in peius oraz materialnoprawnymi zasadami wymierzania kary łącznej, wskazując, że „działanie zakazu reformationis in peius powinno być odnoszone nie tylko do samego »finalnego« wymiaru kary łącznej, ale także do zasad wymiaru kary łącznej, zastosowanych przez sąd w orzeczeniu” przy odpowiednim kierunku i zakresie zaskarżenia – w tej mierze Sąd nakazuje stosować tzw. regułę przybliżania. Autor glosy, dostrzegając gwarancyjność stanowiska Sądu Najwyższego, nie podziela go. Zauważa, że w pewnych sytuacjach może ono wypaczyć wynikające z prawa karnego zasady wymierzania kary łącznej, nie w każdym przypadku będzie bowiem możliwe, a w konsekwencji merytorycznie poprawne, dalsze opieranie się na zasadach, które legły u podstaw wymierzania kary łącznej przez sąd I instancji. Podkreśla, że zgodnie z art. 575 § 2 k.p.k., stosowanym implicite do rozstrzygnięcia o karze łącznej zawartego w wyroku skazującym, w razie zmiany orzeczenia w przedmiocie odpowiedzialności za dowolne pozostające w zbiegu przestępstwo, kara łączna traci moc. Uznanie kary za niebyłą oznacza zaś, że sąd odwoławczy nie jest związany starymi regułami jej orzeczenia, co również pozwala twierdzić, że nie jest on związany zasadą wyrażoną w art. 434 § 1 k.p.k.

In the glossed decision, the Supreme Court specified mutual relations between the cardinal court principle of reformatio in peius and substantial legal principles of combined punishment sentencing, pointing out “the prohibition of reformatio in peius should refer not only to the ‘final’ combined punishment sentencing but also to the rules of combined punishment sentencing used by a court in its decision” in case of an appropriate direction and scope of appeal – with respect to this, the Court rules to use the so-called rule of bringing closer. Noticing the guaranteeproviding attitude of the Supreme Court, the author does not agree with it. He highlights that in some situations it can misrepresent the principles of combined punishment sentencing resulting from criminal law because it will not be possible in every case, and as a result – appropriate, to base on the principles that were fundamental for sentencing combined punishment by a court of first instance. He emphasises that in accordance with Article 575 § 2 of the Criminal Procedure Code used implicite to decide on combined punishment included in the sentence, in case of a change of a decision on responsibility for any of the concurrent crimes, the combined punishment is no longer in force. The recognition of the punishment as non-existing means that an appellate court must follow the old rules of sentencing, which makes it possible to state that it is not bound by the principle expressed in Article 434 § 1 of the CPC.