Zastosowanie śródoperacyjnego neuromonitoringu gałęzi splotu podbrzusznego dolnego w leczeniu chirurgicznym raka odbytnicy – doniesienie wstępne

Cel: Celem pracy jest przedstawienie własnych, wstępnych doświadczeń z zastosowaniem techniki śródoperacyjnego neuromonitoringu w trakcie wycięcia odbytnicy. Materiał i metody: Do zabiegu ze śródoperacyjnym neuromonitoringiem zakwalifikowano 4 pacjentów z rakiem odbytnicy (2 kobiety, 2 mężczyzn) w wieku od 42 do 53 lat. U wszystkich chorych przed zabiegiem przeprowadzono badania czynnościowe okolicy anorektalnej. Potencjały czynnościowe kompleksu zwieraczy wywołane stymulacją włókien nerwowych odczytywano z pomocą implantowanych przed zabiegiem elektrod. Ponadto do pęcherza moczowego zakładano standardowy cewnik Foleya nr 18, do którego podłączano trójnik rozdzielający odpływ moczu i przewód z podłączonym przekaźnikiem ciśnieniowym odczytującym zmiany ciśnienia w pęcherzu moczowym wskutek skurczów wypieracza pęcherza w trakcie stymulacji. Wyniki: Przygotowanie do neuromonitoringu wydłużyło czas zabiegu o 30–40 minut, a w przypadku dwóch pierwszych zabiegów o 60–80 minut. Faza neuromonitoringu w trakcie zabiegu zabiera dodatkowo 20 do 30 minut. U wszystkich chorych w trakcie preparowania przeprowadzono stymulacje gałęzi splotu podbrzusznego dolnego w ich anatomicznym położeniu. U trzech chorych uzyskano odpowiedź zarówno z pęcherza, jak i zwieracza we wszystkich płaszczyznach stymulacji. U jednego chorego stwierdzono brak odpowiedzi z pęcherza po stronie lewej. U tego chorego po zabiegu wystąpiły objawy pęcherza neurogennego. Wnioski: Bazując na dostępnej literaturze oraz naszych pierwszych doświadczeniach, stwierdzamy, że monitorowanie ciśnienia w pęcherzu moczowym oraz zapis sygnału elektromiograficznego ze zwieraczy umożliwia wizualizację i zaoszczędzenie struktur nerwowych układu autonomicznego, zarówno w części sympatycznej, jak i parasympatycznej. Sygnał uzyskany śródoperacyjnie wydaje się wykazywać korelacje z obrazem klinicznym i badaniami czynnościowymi po zabiegu. Celem obiektywizacji wyników niezbędne są badania czynnościowe przed i po zabiegu oraz ocena na większej liczbie chorych.