Skuteczne korzystanie z prawa pobytu przez obywateli UE i członków ich rodzin

Prawo pobytu na terytorium UE jest jednym z podstawowych uprawnień przysługujących obywatelom UE i członkom ich rodzin. Uprawnienie to wynika bezpośrednio z art. 21 Traktatu o funkcjonowaniu UE. Szczegółowe reguły dotyczące jego stosowania zostały zawarte w dyrektywie 2004/38/WE w sprawie prawa obywateli UE i członków ich rodzin do swobodnego przemieszczania się i pobytu na terytorium państw członkowskich. Przepisy traktatowe oraz wynikające z dyrektywy są przedmiotem bogatego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE. Trybunał postanowienia dyrektywy stosuje wobec stanów faktycznych zawierających wyraźny element transgraniczny. Przepisy traktatowe mają zastosowanie również do spraw, w których taki element nie występuje, ale ich okoliczności faktyczne wpływają na naturę i istotę praw przysługujących obywatelom UE. W świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości obywatele UE korzystający ze swobody przepływu osób mogą liczyć na bardzo korzystne rozwiązania prawne wynikające z dyrektywy 2004/38/WE, które nie znajdują zastosowania do obywateli UE, którzy nie przemieszczają się na terenie UE.

The right of abode in the European Union is one of the fundamental rights of the EU citizens and their family members. The entitlement results directly from Article 21 of the Treaty on the Functioning of the EU. Detailed rules of the right are defined in the Directive 2004/38/EC on the right of citizens of the European Union and their family members to move and reside freely within the territory of the Member States. The regulations that are laid down in the Treaty and the Directive are the subject matter of abundant judicial decisions of the Court of Justice of the European Union. The Court makes use of the provisions of the Directive towards actual situations with an evident cross-border element. The Treaty regulations are also used in cases without such an element but when actual circumstances have impact on the nature and essence of the rights of the citizens of the EU. In the light of the decisions of the Court of Justice, the citizens of the EU exercising their right to move freely can count on very favourable legal solutions resulting from Directive 2004/38/EC, which are not applicable to the citizens of the EU who do not move within the EU territory.