Samotność twórcy. Wychowawczy i antywychowawczy aspekt samotności

Duże znaczenie w praktyce pedagogicznej ma umiejętne wykorzystanie doświadczenia samotności i pokazanie zmagań, jakie w obszarze relacji ze światem i z samym sobą mieli wielcy twórcy. W artykule tej pokazuję tę pracę nad własną samotnością i niezrozumieniem przez innych na przykładzie wybranych fragmentów biografii wielkiego polskiego uczonego Józefa Marii Hoene-Wrońskiego. Narzędziem stosowanym w tych badaniach jest odpowiednio ujęta antropologia samotności na podstawie analizy wybranych fragmentów z Księgi Rodzaju, wiersza J. Kaczmarskiego Pusty raj oraz doświadczenia samotności S. Kierkegaarda. Wyszczególniam pierwotną i wtórną samotność i pokazuję ich miejsce w procesie wychowania.

Making good use of the experience of solitude and revealing struggle which great creators faced within the relations with the world and with themselves play an important role in pedagogical practice. The following paper shows this work on one’s own solitude and lack of understanding on the example of the selected fragments of a biography of an eminent Polish scholar Józef Maria Hoene-Wroński. The tool used in this research is an appropriately expressed anthropology of solitude based on the analysis of the selected fragments of the Book of Genesis, J. Kaczmarski’s poem “Pusty raj” (“Empty Paradise”) and the experience of solitude by S. Kierkegaard. Primary and secondary solitude is distinguished and their place in the process of education is shown.