Pojęcie, przedmiot i charakter prawny umowy wywłaszczeniowej (ekspropriacyjnej)

Inspiracją do podjęcia problematyki umowy wywłaszczeniowej jest planowana w Polsce budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego (CPK). W licznych wypowiedziach prasowych pojawiają się stwierdzenia, że grunty potrzebne dla jego realizacji będą pozyskiwane w drodze umowy, co sugeruje, że nie nastąpi to we władczym trybie – wywłaszczenia. W opracowaniu prezentowane są tezy, że umowa taka zawierana jest po groźbą wywłaszczenia i stanowi formę prawną wywłaszczenia. Stanowiąc alternatywę dla pozyskania niezbędnego prawa w drodze przymusowej, aktu administracyjnego, powinna być postrzegana jako umowa prawa publicznego – umowa administracyjna. Taki kierunek wykładani potwierdza niedawne orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 12 grudnia 2017 r. (SK 39/15).  

The construction of the Central Communication Port (CPK) planned in Poland is an inspiration to take up the issue of the expropriation contract. In numerous press statements, there are claims that the land needed for its implementation will be obtained through a contract, which suggests that this will not take place with the use of supervisory power- expropriation. The study presents a thesis that such contract is concluded after the threat of expropriation and constitutes a legal form of expropriation. Acting as an alternative to obtaining the necessary right by force, an administrative act should be seen as a public law agreement - an administrative agreement. This way of interpretation was confirmed by the recent ruling of the Constitutional Tribunal of December 12, 2017 (SK 39/15).