Problem wielości sankcji represyjnych za nieszczepienie dziecka z perspektywy skutecznego wykonania obowiązku szczepień

Obowiązkowe szczepienia ochronne dzieci budzą wiele kontrowersji w przestrzeni publicznej. Szczególnie w ostatnich latach widoczna jest wzmożona aktywność ruchów antyszczepionkowych. Niniejszy artykuł ma na celu przybliżenie problematyki sankcji w odniesieniu do obowiązkowych szczepień ochronnych dzieci, wokół których narosło wiele kontrowersji natury społecznej i prawnej. Analizie poddane zostały sankcje stosowane w związku z uchylaniem się od obowiązkowych szczepień ochronnych dzieci w Polsce. Rozważano istotę sankcji administracyjnej w przypadku obowiązku szczepień ochronnych dzieci, a także przeniesienie egzekucji tego obowiązku na sądy karne. Wskazano na konieczność bezwzględnego rozróżnienia zakresu możliwości stosowania sankcji administracyjnych w toku postępowania egzekucyjnego w administracji od sankcji przewidzianych na gruncie prawa wykroczeń. Dokonano analizy aktów normatywnych i literatury przedmiotu oraz orzecznictwa sądowego dotykających prezentowanej problematyki. Przy wykorzystaniu metody dogmatycznoprawnej oraz analizy orzecznictwa sądowego ustalono, że celem stosowania sankcji administracyjnoprawnych może być jedynie przymuszenie do wykonania obowiązku. Natomiast sankcje na gruncie prawa wykroczeń wymierzane będą za uchylanie się od obowiązkowych szczepień ochronnych dzieci w Polsce.  

The mandatory vaccination of children raises a lot of controversy in the public space. Anti-vaccination movements have been increasingly active in recent years. The aim of this article is to present the problem of sanctions with regard to mandatory vaccination of children, around which a lot of social and legal controversy has arisen. Sanctions used in connection with the evasion of the obligatory preventive vaccination of children in Poland are analysed. The essence of administrative sanctions in the case of mandatory vaccination of children is considered, as well as the transfer of the execution of this obligation to criminal courts. It is pointed out that absolute distinction has to be drawn between the scope of possibilities of applying administrative sanctions in the course of enforcement proceedings in administration and those provided for in the petty offences law. An analysis of normative acts and the literature on the subject as well as court decisions concerning the presented problem is made. Using a dogmatic-legal method and an analysis of court rulings, it is established that the aim of the application of administrative-law sanctions may only be to compel a person to fulfil an obligation. On the other hand, penalties on the grounds of the petty offences law will be administered for the evasion of obligatory preventive vaccination of children in Poland.