Późne rozpoznanie mózgowego porażenia dziecięcego u 16-letniej dziewczynki – opis przypadku

Cerebral palsy is the most common cause of motor disability in children. Cerebral palsy is a static encephalopathy with a variable clinical picture and multifactorial aetiology. Disorders arise from disturbances in the early development of the brain in the foetal, perinatal or postnatal period. The disease affects around 17 million people worldwide; its incidence is estimated to be 1.5–3 per 1,000 live births. A slight male predominance is observed. The disease has a multifactorial aetiology, with prematurity being the most important risk factor. There are four types of cerebral palsy: spastic (the most common – (70%), dystonic (10%), mixed (15%) and ataxic (5%). In addition to motor disability of varying severity, the majority of patients present with other accompanying deficits, such as mental retardation, epilepsy, dysphagia, impaired hearing and vision. The diagnosis of cerebral palsy should be based on detailed medical history, including pregnancy and childbirth as well as a regular assessment of the child’s development from the first months of life. In the case of clinical doubts, the diagnosis is extended to include magnetic resonance imaging, electroencephalography, metabolic and genetic tests. Children with cerebral palsy require a comprehensive, multidisciplinary care, including physical therapy and rehabilitation. Bobath and Vojta concepts are the most common rehabilitation approaches. Early diagnosis and regular rehabilitation are crucial to ensure adequate quality of life for a child with cerebral palsy. The paper presents a case of a 16-year-old girl with a long history of pain in the lower limbs, spine and temporomandibular joints. The symptoms were accompanied by chest pain as well as numbness and weakness of the left upper limb.

W krajach wysokorozwiniętych mózgowe porażenie dziecięce stanowi najczęstszą przyczynę niepełnosprawności ruchowej występującej w dzieciństwie. Jest to stałe, choć zmieniające się w czasie zaburzenie ruchu i postawy, wynikające z trwałego i niepostępującego uszkodzenia mózgu w stadium jego niezakończonego rozwoju. Choroba dotyczy około 17 milionów ludzi na całym świecie, a zapadalność wynosi 1,5–3 na 1000 żywych urodzeń. Obserwuje się niewielką przewagę zachorowań wśród chłopców. Etiologia choroby jest zróżnicowana, jednak najważniejszy czynnik ryzyka stanowi wcześniactwo. Wyróżnia się cztery postaci mózgowego porażenia dziecięcego: spastyczną (70%), dystoniczną (10%), ataktyczną (5%) i mieszaną (15%). Towarzyszą mu również inne zaburzenia, w tym upośledzenie umysłowe, padaczka oraz zaburzenia wzroku, słuchu i połykania. Podstawą diagnozy są szczegółowy wywiad lekarski, uwzględniający przebieg ciąży i porodu, oraz regularna ocena rozwoju dziecka od pierwszych miesięcy życia. W przypadku wątpliwości klinicznych diagnostykę uzupełnia się o badanie rezonansu magnetycznego głowy, elektroencefalografię, testy metaboliczne i genetyczne. Dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym wymagają kompleksowej, wielodyscyplinarnej opieki. Najczęściej są rehabilitowane według metody Bobath lub Vojty. Wczesna i systematyczna rehabilitacja jest niezbędna do tego, by zmniejszyć trwałe następstwa choroby i poprawić jakość życia pacjenta. W pracy przedstawiono opis przypadku 16-letniej dziewczynki z obciążonym wywiadem okołoporodowym, konsultowanej przez licznych specjalistów z powodu długotrwałego bólu kończyn dolnych, kręgosłupa i stawów skroniowo-żuchwowych. Objawom towarzyszyły ból w klatce piersiowej oraz drętwienie i osłabienie lewej kończyny górnej.