Sny o nowej ojczyźnie : polskie koncepcje kolonialne

Artykuł przedstawia historię koncepcji zakładania kolonii przez Polaków w kraju i na obczyźnie. Poparcie udzielone przez część polskich Arian w trakcie potopu królowi Szwecji, Karolowi Gustawowi, spowodowało ich prześladowania w Rzeczypospolitej po wojnie. W 1801 roku oficerowie Legionów Polskich z gen. Janem Henrykiem Dąbrowskim planowali zbrojnie zająć Wyspy Jońskie i utworzyć tam Polską Rzeczpospolitą Legionową. Pomysł upadł wobec braku akceptacji Napoleona. Prawdziwy, szczegółowy plan kolonizacyjny w 1871 roku opracował Piotr Aleksander Wereszczyński z Kurlandii. Nowa Polska Niepodległa miała być kolonią na wyspach Oceanii (Nowa Gwinea lub Nowa Brytania czy Nowa Irlandia). Społeczeństwo miało tam być jednolite narodowo, religijnie i majątkowo. Podobnym efektem zakończyły się projekty Ligi Morskiej i Kolonialnej, m.in. koncepcja zwartego polskiego osadnictwa w Brazylii.