Mapa krajobrazów kulturowych tradycja – potrzeby – trudności – próby – możliwości

Niniejszy artykuł przybliża uwarunkowania i potrzeby powstania mapy krajobrazów kulturowych Polski. Celem artykułu jest przybliżenie historycznego tła powstawania map krajobrazu kulturowego oraz uzasadnienie pilnej potrzeby jej opracowania. W artykule przypominano etymologię słowa krajobraz oraz jego pierwsze zastosowania. Opisano także historię malarstwa pejzażowego jako źródła pierwszych map krajobrazowych Civitates Orbis Terrarum. W kolejnej części artykuł omawia potrzeby opracowania mapy krajobrazów kulturowych Polski i diagnozuje oraz dyskutuje trudności opracowania takiej mapy przez geografów. Na ten cel sformułowano kilka ważnych pytań, które mają doprecyzować problemy metodyczne powstania takiej mapy. Kolejny rozdział omawia dotychczasowe próby rysowania map krajobrazowych. W zakończeniu przedstawiono możliwości stworzenia mapy krajobrazów kulturowych. Jest to w części zapowiedź przykładów jakie zostaną przedstawione w dalszych częściach niniejszej książki. Niniejszy tekst zamyka postulat opracowania Atlasu Krajobrazów Kulturowych Polski.

The article brings closer conditions and needs for developing a map of cultural landscapes of Poland. The aim of the article is to present the historical background for development of cultural landscape maps and justify an urgent need to work it out. It recalls the ethymology of the notion of landscape and its first usage. It also describes the history of landscape painting as the source of first landscape maps Civitates Orbis Terrarum. Further on, the article discusses the need to work out a map of cultural landscapes of Poland and presents difficulties related to geographers’ work on creating such a map. Several important questions were put forth for this purpose, aiming to specify the methodological matters connected with creation of this kind of map. The next chapter discusses attempts of drawing landscape maps which have been made so far. The closing part presents opportunities for creating a map of cultural landscapes. To some extent, it is an introduction of examples which will be presented in further parts of this book. The present article concludes with a call for developing the Mapbook of Cultural Landscapes of Poland.