Kondycja finansowa gmin wiejskich a źródła ich dochodów w województwie wielkopolskim

Celem badań jest ocena kondycji finansowej gmin wiejskich w województwie wielkopolskim oraz identyfikacja jej powiązań z poziomem i strukturą dochodów gmin oraz uwarunkowaniami wewnętrznymi ich rozwoju. Badania przeprowadzono na podstawie danych pochodzących z Ministerstwa Finansów, Głównego Urzędu Statystycznego oraz Urzędu Statystycznego w Poznaniu. Oceny kondycji finansowej gmin dokonano na podstawie wartości miernika syntetycznego wyznaczonego metodą TOPSIS. W wyniku przeprowadzonych badań kondycję finansową około 15% gmin wiejskich w województwie wielkopolskim oceniono jako dobrą, a 10% wiejskich samorządów lokalnych zaliczono do klasy o słabej kondycji finansowej. Wykazano, że występują istotne różnice w poziomie i strukturze dochodów gmin w zależności od poziomu ich kondycji finansowej. Gminy wiejskie o dobrej kondycji finansowej charakteryzował ponad 2,5-krotnie wyższy udział dochodów własnych w dochodach ogółem niż gmin wiejskich o słabej kondycji, a przy tym czterokrotnie wyższy poziom dochodów pochodzących z podatków od nieruchomości i trzykrotnie wyższy poziom dochodów uzyskiwanych z udziału w podatku od osób fizycznych per capita.

Local government responsibility to create and sustain conditions for economic growth requires rational management of assets and responsible financial policy. Thus, the government’s capacity to achieve its objectives hinges on its ability to maintain a sound financial condition. Main aim of the article was to evaluate financial condition of Wielkopolska province rural communes and identify relationships between that evaluation and the level and structure of the communes’ income as well as some external determinants. The study drew on data from Central Statistical Office, its branch in Poznan, and the Ministry of Finance. Financial condition of 15% of all Wielkopolska province rural communes was found strong, and of 10% – weak. Different classes of financial condition showed marked differences in the level and the structure of income sources. Rural communes of strong condition had 2.5 higher ratio of own income in total income sources than the communes of weak condition, four times higher level of real estate income, and three times higher level of personal tax share.