The aim of the study was to examine whether extracts from herbal preparation Herbatan
and of Echinacea purpurea, being employed as feed additives for dairy cows, and being added
directly to milk, affected its functional value. The studies were conducted on Wistar rats, at
random classified in 6 groups, 10 animals in each group. The rats from group 1 received milk
from the cows which received addition of 150 ml of Herbatan in their diet. The milk for the
rats from group 2 derived from the cows fed the diet with the addition of Echinacea purpurea
extract (8.6 mg/kg of body weight). In group 3, the animals received 400 μl of Herbatan in
their daily ration of milk; in group 4, the rats received the addition of 1.13 ml of Echinacea
purpurea extract. The rats in all group received 55 ml of milk per head, in average. The animals
of group 5 received milk without herbal extracts and those ones from group 6 were fed
the synthetic diet. The following determinations were carried out: body weight, relative body
weight of the rats, the selected biochemical parameters in blood serum: TP, ALB, BUN, GLU,
TRI, CHOL, HDL, LDL, VLDL, AST and ALT, morphological parameters of red and white
cell system, the level of the selected immunological indicators: immunoglobulins IgG, IgE,
IgM, Il-2 and Il-4 in blood serum of the rats, phagocytic activity of monocytes and neutrophils
of peripheral blood. Histological measurements of intestinal villi were carried out. The
effect of herbal extracts on functional value of milk was reflected in: lower content of cholesterol
and LDL in the rats fed the milk diet with the direct addition of Herbatan and Echinacea
purpurea to the milk as compared to the rats from the remaining groups, in the highest
level of erythrocytes and hemoglobin in the rats receiving the milk from the cows fed with
the addition of Herbatan, in the intensive fluorescent effect of phagocytic neutrophils in the
group of the rats receiving the milk from the cows fed the diet with Herbatan addition and
in the group of the rats which received the addition of Echinacea purpurea directly to milk.
Celem pracy było zbadanie czy ekstrakty z preparatu ziołowego Herbatan i Echinacea
purpurea, stosowane jako dodatki paszowe dla krów mlecznych oraz dodawane bezpośrednio
do mleka, wpływają na jego wartość funkcjonalną. Badania przeprowadzono na szczurach rasy
Wistar, podzielonych losowo na 6 grup po 10 sztuk. Szczury grupy 1. dostawały mleko od krów
otrzymujących w dawce pokarmowej dodatek 150 ml Herbatanu. Mleko dla szczurów z grupy
2. pochodziło od krów żywionych z dodatkiem ekstraktu Echinacea purpurea (8,6 mg/kg masy
ciała). Do codziennej porcji mleka dla każdego szczura w grupie 3. dodawano 400 ml Herbatanu,
a w grupie 4. – 1,13 ml ekstraktu Echinacea purpurea. Szczury we wszystkich grupach pobierały
średnio 55 ml mleka na sztukę dziennie. Szczury grupy 5. otrzymywały mleko bez ekstraktów
ziołowych, a grupy 6. – dietę syntetyczną. Określano: masę ciała i relatywną masę ciała szczurów,
wybrane wskaźniki biochemiczne w surowicy krwi (TP, ALB, BUN, GLU, TRI, CHOL, HDL,
LDL, VLDL, AST, ALT), parametry morfologiczne układu czerwono- i białokrwinkowego,
poziom wybranych wskaźników odpornościowych: immunoglobulin IgG, IgE, IgM, Il-2 oraz
Il-4 w surowicy krwi szczurów, aktywność fagocytarną monocytów i neutrofili krwi obwodowej.
Wykonywano pomiary histologiczne kosmków jelitowych. Oddziaływanie ekstraktów ziołowych
na wartość funkcjonalną mleka przejawiało się w niższej zawartości cholesterolu i LDL u szczurów
w grupach na diecie mlecznej z bezpośrednim dodatkiem do mleka Herbatanu i Echinacea
purpurea, natomiast w odniesieniu do szczurów z pozostałych grup – w najwyższej zawartości
erytrocytów i hemoglobiny u szczurów otrzymujących mleko od krów żywionych z dodatkiem
Herbatanu, w intensywnym oddziaływaniu fluorescencyjnym neutrofili fagocytujących w grupie
szczurów otrzymującej mleko od krów z udziałem w dawce Herbatanu oraz w grupie szczurów
otrzymującej dodatek Echinacea purpurea bezpośrednio do mleka.
