Effect of climatic factors on significance of flies as potential vectors

Pewne gatunki much synantropijnych mają szeroki zakres występowania i niektóre z nich można nazwać kosmopolitycznymi. Liczne obserwacje przeprowaqzone w Związku Radzieckim przez wielu autorów wykazują, że określony gatunek muchy przeiawia prócz różnić fenologicznych także różnice w sposobie życia, zależnie od charakteru krajobrazu i strefy klimatu, w której występuje. Rozmiar udziału różnych gatunków much w rozprzestrzenianiu zarazków zależy od zespołu czynników: liczebności populacji, ich aktywności, częstości kontaktu z zakażonymi przedmiotami, szans przeniesienia infekcji do człowieka, a w końcu, od długości okresu utrzymywania się czynnika chorobotwórczego w organizmie muchy (Derbeneva-Ukhova, 1950). Sezonowe wahania w ilości danego gatunku muchy mogą się różnić w odmiennych strefach klimatycznych, co zależy od sposobu ich zimowania i warunków meteorologicznych lata. Z tego też powodu okresy aktywnego przenoszenia infekcji przez dany gatunek muchy mogą się różnić w zależności od regionu klimatycznego. Warunki klimatyczne wpływają do pewnego stopnia na zachowanie się much, np. endofilność jest cechą wrodzoną dla jednego gatunku tylko na północy, a dla innego tylko na południu. W związku z warunkami klimatycznymi może ulegać zmianie stopień wykorzystania przez muchy różnych substancji (np. kału ludzkiego) jako miejsca wylęgu i pożywienia dla osobników dorosłych. Specyficzność zwyczajów much prowadzi z jednej strony do mniej lub bardziej częstego kontaktu z zainfekowanymi substancjami, a z drugiej, do kontaktu z otoczeniem człowieka. Tak więc, na obszarze występowania danego gatunku muchy obserwuje się różnice w ekologii i zachowaniu, a co za tym idzie, różnice w znaczeniu tego gatunku dla przenoszenia chorób. Trzeba o tym pamiętać przy ocenianiu znaczenia epidemiologicznego much oraz przy projektowaniu sposobów ich zwalczania.