Znaczenie jezior w krajobrazie mlodoglacjalnym Pojezierza Mazurskiego

W pracy określono jeziorność Poj. Mazurskiego z podziałem na siedem mezoregionów ze względu na występujące w literaturze rozbieżności dotyczące ustalania liczby i powierzchni jezior tego makroregionu. Podkreślając wyjątkową krótkotrwałość jezior i ich podatność na degradację podano i opisano główne przyczyny przyspieszania naturalnych procesów starzenia. W przypadku jezior Poj. Mazurskiego są to przede wszystkim zmiany w zagospodarowaniu zlewni rolniczych, nadmierna presja turystyczna, urbanizacja i wynikające z niej doprowadzanie ścieków, a także melioracje doprowadzające często do obniżania poziomu wody lub nawet całkowitego odwodnienia jezior. Jako potencjalne zagrożenie należy traktować plany podniesienia poziomu Wielkich Jezior Mazurskich w celu przerzucenia wody na Kurpiowszczyznę, co spowodować może zmiany ekologiczne w tych unikalnych jeziorach i ich zlewniach. W celu ratowania Systematu Wielkich Jezior Mazurskich konieczne jest objęcie zlewni szczególną ochroną, aby ograniczyć nadmierny dopływ związków biogennych.

In the face of discrepancies occurring in reference books and concerning the number and area of lakes located in the Masurian Lakeland, this work presents the lake density of this macro region with a division into seven mesoregions. The main reasons to accelerate the natural processes of ageing were also listed and discussed in this paper with an emphasis on exceptionally short duration of lakes and their degradability. In the case of the Masurian lakes the reasons are as follows: changes in agricultural use of land in watersheds, excessive tourist pressure, urbanization and subsequent waste water discharge, melioration — often lowering water level or even draining lakes completely. The plans to raise the water level in the Great Masurian Lakes in order to transfer water to Kurpie District, which may cause ecological changes in these unique lakes, constitute a potential threat. In order to save the Great Masurian Lakes it is necessary to protect their watershed, especially from excessive loads of nutrients.