Jewish social welfare institutions and facilities in the General Government from 1939 to 1944. A preliminary study

Artykuł stanowi zarys działalności całego sektora opieki społecznej dla Żydów w Generalnym Gubernatorstwie, która była realizowana przez dwie centralne organizacje: American Joint Distribution Committee i Żydowską Samopomoc Społeczną (później pn. Jüdische Unterstützungstelle) oraz sieć lokalnych komitetów pomocy i wydziałów opieki społecznej rad żydowskich. Omówiono system organizacyjny żydowskiej opieki społecznej i jego zmiany w czasie, zarówno na poziomie centralnym, jak lokalnym. Wymienione zostały wszystkie źródła, z których instytucje opiekuńcze czerpały środki na swoją działalność, w tym dary zagranicznych organizacji humanitarnych, dotacje rządu GG i samorządów oraz rodzaje wewnętrznych podatków i obciążeń lokalnych społeczności żydowskich. W trzeciej części opisano kierunki działań opiekuńczych, takie jak rozdawnictwo żywności, odzieży, leków, opału, tworzenie kuchni ludowych, ambulatoriów, szpitali, świetlic dla dzieci, domów sierot itd. oraz specjalną pomoc dla przesiedleńców. Artykuł jest próbą wypełnienia luki w historiografii okresu okupacji niemieckiej w Polsce, w której brakuje monograficznych rozpraw dotyczących życia społecznego Żydów przed Zagładą. The article deals with the activities of the entire Jewish social welfare sector in the General Government, which was supervised by two central organisations: the American Joint Distribution Committee and the Jewish Social Self-Help Organisation (Jüdische Soziale Selbsthilfe, later renamed Jüdische Unterstützungstelle), as well as a network of local relief committees and social welfare departments in Jewish councils. First, the organisation of the Jewish social welfare system and its changes over time, both on the central and local level, have been discussed. Second, the sources from which welfare institutions derived their resources, including gifts of foreign humanitarian organisations, grants of the GG administration and local authorities, as well as internal taxes and charges levied on local communities, have been listed. The third section of the article describes the areas of welfare activities, such as distribution of food, clothing, medicines and fuel, establishment of soup kitchens (meal centres), first aid stations, hospitals, children dayrooms, orphanages etc. and special aid for the displaced. The article attempts to fill a gap in the historiography of Poland under the German occupation, as no monographs concerning the social life of the Jews prior to the Holocaust exist.