Powojenne losy żołnierzy 1. Dywizji Pancernej dowodzonej przez Generała Stanisława Maczka w Polsce. Wstępna analiza porównawcza

Generał Stanisław Maczek jest postacią zakorzenioną w polskiej pamięci zbiorowej, ale stosunkowo mało wiadomo o indywidualnych doświadczeniach wojennych żołnierzy z 1. Dywizji Pancernej. Chociaż dzięki nowym programom badawczym mamy w Polsce coraz więcej relacji świadków historii, którym dane było przeżyć wojnę, to są one w większości poświęcone ludności cywilnej. Głównym celem tego tekstu, relacjonującego wyniki naszego projektu badawczego, jest studium przypadku grupy społecznej, związanej wspólnym doświadczeniem wojennym. Dotyczy on byłych żołnierzy 1. Dywizji Pancernej. Dywizja Pancerna powstała w Wielkiej Brytanii w 1942 r. Od sierpnia 1944 r. do kwietnia 1945 r. walczyła na szlaku bojowym od północnej Francji, poprzez Belgię i Holandię, do niemieckiego miasta Wilhelmshaven. W północnych Niemczech dywizja została zdemobilizowana w 1947 r. Po wojnie kombatanci osiedlili się w różnych państwach (m.in. w Polsce i Belgii) o bardzo odmiennych systemach politycznych. Wywiady biograficzne pokazują jasno, że okres wojny był przełomowym etapem w życiu wszystkich rozmówców. We wstępnej analizie skupiliśmy się na czterech tropach interpretacyjnych, takich jak: czas i przestrzeń, transnarodowość, konfliktowe lojalności i przemiany narracji o pamięci wojny.