Unijny system relokacji w sprawozdaniach Komisji Europejskiej. Ocena i perspektywy

On September 26, 2017, the decisions concerning the relocation of persons in clear need of international protection formally ceased to bind. Until that time, out of 160,000 persons, only 29,000 have been relocated. With the application of two academic methods (that of legal analysis and analysis of political decisions), the following research questions are addressed in this paper: (1) what were the reasons of some member states to refuse relocation?; (2) what actions have been taken by the European Commission to persuade member states to fulfill their legal obligations?; (3) what are the consequences of non-compliance with legal obligations to relocate persons in need of international protection? The paper presents an analysis of the European Commission’s monthly reports on relocation. The reasons for member states’ non-compliance with their legal obligations and for their reluctance to reform the EU asylum and immigration policy have been pointed out. The analysis demonstrates that EU member states have given priority to state security, setting aside the principle of solidarity and fair sharing of responsibility in migration and asylum policies, stipulated in EU treaties.

26 września 2017 r. formalnie zakończył się okres obowiązywania decyzji o relokacji osób będących w oczywistej potrzebie ochrony międzynarodowej. Z przewidzianych 160 tysięcy, relokacji poddano do tego czasu nieco ponad 29 tysięcy osób. Przy zastosowaniu metody analizy prawnej oraz analizy decyzyjnej, w artykule podjęto próbę odpowiedzi na następujące pytania badawcze: (1) co było przyczyną odmowy dokonania relokacji przez niektóre państwa członkowskie?; (2) jakie działania podejmowała Komisja Europejska chcąc nakłonić państwa do wypełnienia zobowiązań prawnych?; (3) jakie konsekwencje pociąga za sobą odmowa dokonania relokacji osób, będących w potrzebie ochrony międzynarodowej?. W artykule analizie poddano cykliczne sprawozdania Komisji Europejskiej z funkcjonowania nadzwyczajnego, czasowego mechanizmu relokacji. W toku poprowadzonych rozważań wskazano przyczyny niewywiązywania się przez państwa członkowskie z prawnych zobowiązań oraz przyczyny braku woli dokonania rzeczywistej reformy polityki azylowej i imigracyjnej. Udowodniono, że wyrażone w traktatach zobowiązanie do wspólnych, solidarnych działań w obliczu kryzysów ustąpiło miejsca partykularnym dążeniom do wzmocnienia ochrony terytoriów państwowych.