Как меняются оценки ценностей (на примере рус. самолюбие)

With reference to the evaluative component in the meaning of the word самолюбие ‘self-esteem’, the author analyzes the development of axiological concepts in time, space and society. The article deals with the different interpretations of the meaning of this word in the literary language dictionaries of the 18th–21st centuries. There is a clear tendency towards improving of the perception of самолюбие from defining it as a vice (at the end of 18th century) to understanding it as a proper sense of one’s own dignity (at the end of 20th century). The article considers the changes in the word meaning in the opposing language layers – dialects and the language of advertising: while in dialects самолюбие is viewed entirely negatively, in the language of advertising it gets positive evaluation (a person with high self-esteem has a sense of his own value and is demanding in the pragmatic sphere of life).

Na przykładzie rosyjskiego konceptu samolub’e (miłość własna) autorka omawia prawidłowości dotyczące transformacji konceptów aksjologicznych w wymiarze czasowym, przestrzennym i społecznym. W słownikach rosyjskiego języka literackiego XVIII–XXI w. udokumentowane są istotne różnice w ewaluacji znaczenia słowa samolub’e – od uznawania miłości własnej za wadę w XVIII wieku do zrównania znaczenia tego leksemu z poczuciem własnej godności w końcu wieku XX. Autorka podkreśla zwłaszcza kontrast między użyciem słowa samolub’e w gwarach ludowych z jednej, a w języku współczesnej reklamy z drugiej strony: w dialektach samolub’e jest wartościowane wyraźnie negatywne, podczas gdy w języku reklamy otrzymuje ocenę pozytywną – samolubivyj to ktoś, kto wysoko się ceni i jest wymagający w sprawach materialnych oraz pragmatyczny życiowo.

There is no abstract available for this language