Niż demograficzny i jego skutki dla szkolnictwa wyższego w Polsce

Opublikowana najnowsza prognoza demograficzna dla Polski ma ewidentnie charakter ostrzegawczy. Polsce grozi depopulacja i wobec tego zagrożenia powinny być podjęte określone działania. Środowisko naukowe powinno w sposób zorganizowany wywierać presję na władze Rzeczypospolitej w celu uruchomienia pronatalistycznej polityki ludnościowej. Dotychczas naszym (środowiska demografów) dorobkiem było informowanie społeczeństwa o narastających problemach demograficznych poprzez zorganizowanie dwóch kongresów demograficznych w Polsce. Lata 2001/2002 to czas trwania „I Kongresu Demograficznego w Polsce”, zorganizowanego przez Rządową Radę Ludnościową. W okresie wyżu demograficznego na uczelniach nie było zainteresowania ze strony mediów ani władz uczelni rysującą się trudną sytuacją demograficzną. Po upływie dekady „II Kongres Demograficzny” RRL zorganizowała w 2011 r. W tym przypadku wobec widocznego już spadku dzietności, wysokiej emigracji i groźby depopulacji media – a za nimi całe społeczeństwo – zaczęły się interesować zagrożeniami wynikającymi ze zmian demograficznych. Te zmiany nieoczekiwanie, najszybciej i z największą intensywnością dotkną (co wykazano w artykule) segment kształcenia na poziomie akademickim. Postulowana polityka pronatalistyczna nie zmieni tej sytuacji w perspektywie najbliższych 20 lat, ale jej efekty mogą zmniejszyć zagrożenie znacznym spadkiem liczby ludności w dalszej perspektywie. Konsekwentna pronatalistyczna polityka ludnościowa musi być zatem niezwłocznie podjęta. Autor nie miał jednak tak daleko idących celów swojego opracowania, a skoncentrował się głównie na przedstawieniu konsekwencji przewidywanych zmian w zaludnieniu kraju dla segmentu kształcenia na poziomie akademickim, z odniesieniami międzynarodowymi i regionalnymi.

The most recently published demographic forecast for Poland can definitely be seen as a warning. Poland is in danger of depopulating and to mitigate this hazard certain actions need to be taken. The scientific community should put organized pressure on the Polish authorities to implement pronatal demographic policies. So far, our (demographers’) chief occupation was to inform the society of increasingly serious demographic issues by the way of organizing two demographic congresses in Poland. Now we should become involved in the shaping of demographic and migration policies making the decision-makers aware of the fact that their effects will only become noticeable in 20 years time, but it is an investment that needs to be made today. However, the author's goals were not that ambitious, as far as this study is concerned, and he focused mainly on presenting the consequences of the predicted demographic changes in the country in the context of the academic education sector with international and regional implications.