Między idealizacją a mistyfikacją – pedagogiczny casus dialogicznego zagadywania i odpowiadania

The problem discussed in this article is presented in the context of five basic ways in which the issue of dialogue is perceived. According to the adopted model, dialogue is an act of meeting, and its key medium of interpersonal relations, including pedagogical relations, is the phenomenon of initiating and responding. Dialogue understood in this way arises from specific assumptions about the man himself. According to them, man as an individual is not only a separate world, but also creates separate worlds. Therefore, dialogue becomes possible only between subjects who mutually recognise their distinctiveness and make a genuine effort to go beyond the other person. Real dialogue must also be clearly distinguished from various negative states of affairs, which are the anti-patterns of dialogical initiating and responding. That is why, the inclusion of arguments and attitudes contrary to the arguments and attitudes of dialogue allows for a better understanding of the constructive meaning and uncommonness of the phenomenon of dialogue.

Tytułowy problem ujęty został w kontekście odróżnienia od siebie pięciu podstawowych sposobów rozumienia dialogu. Zgodnie z przyjętym modelem dialogu, jako aktu spotkania, kluczowym medium relacji międzyludzkiej, w tym relacji pedagogicznej, jest fenomen zagadywania i odpowiadania.Tak rozumiany dialog wyrasta z określonych założeń, co do rozumienia samego człowieka, zgodnie z którymi człowiek jako jednostka nie tylko jest odrębnym światem, lecz także tworzy odrębne światy. Dialog staje się zatem możliwy tylko między podmiotami, które wzajemnie uznają swą odrębność oraz podejmują autentyczny wysiłek wykraczania ku innemu człowiekowi. Rzeczywisty dialog należy również zdecydowanie odróżnić od różnych negatywnych stanów rzeczy, które są antywzorcami dialogicznego zagadywania i odpowiadania. Dlatego też ujęcie racji i nastawień sprzecznych z racjami i nastawieniami dialogu pozwala lepiej zrozumieć konstruktywny sens oraz niecodzienność fenomenu dialogu.