Kryzys w Rosji 2008-2010

W artykule opisany został mechanizm wchodzenia gospodarki Rosji w głęboki kryzys finansowo-ekonomiczny, którego źródła powstały w światowym systemie gospodarczym. Kryzys w Rosji posiadał wewnętrzne uwarunkowania subiektywne, takie jak nierozważna presja polityczna władz na rodzimy biznes oraz zewnętrzne – spadek cen ropy na rynku światowym, wojna pięciodniowa z Gruzją w sierpniu 2008 r. i przejawy kryzysu finansowego w USA i Europie Zachodniej. Scharakteryzowany został stan gospodarki rosyjskiej, utrzymujący jej słabą odporność na recesję w gospodarce światowej. Do najważniejszych czynników kryzysu należały – odpływ inwestycji zagranicznych w formie krótkoterminowego kapitału spekulacyjnego, olbrzymi dług zagraniczny rosyjskich firm prywatnych, niewiele mniejszy od zasobów finansowych pochodzących z eksportu surowców energetycznych, oraz przejawy „choroby holenderskiej”. Ważnym czynnikiem kryzysu były także cechy systemu politycznego Rosji, który z powodu korupcji oraz wadliwego prawa tworzy niesprzyjający klimat inwestycyjny. W artykule opisane są konkretne przejawy kryzysu w różnych sferach gospodarki i społeczeństwa oraz strategia władz, polegająca na wykorzystaniu zasobów finansowych państwa zgromadzonych w Funduszu Rezerw. Opisany został mechanizm interwencji państwa, który pozwolił ustabilizować sytuację, nie uruchamiając jednak efektów modernizacyjnych. Może to powodować powtarzanie kryzysów w przyszłości. Artykuł podejmuje także problematykę nowych zjawisk w gospodarce światowej, wynikających z jej globalizacji – swobodnego przemieszczania się kapitału produkcyjnego i finansowego, które zmieniają tradycyjne mechanizmy walki z kryzysami. Wskutek uelastycznienia światowego systemu gospodarczego, czynniki kryzysogenne kumulują się dłużej, a przez to „oczyszczanie” systemu w rezultacie kryzysu staje się trudniejsze i dłuższe. Gospodarka rosyjska w obecnej formie jest słabo dostosowana do takich wyzwań.

The article described a mechanism for entering the Russian economy into a deep financial and economic crisis, which originated in the source of the world economic system. The crisis in Russia had a subjective internal conditions, such as ill-advised political pressure on the domestic government, business, and the outer - the decline in oil prices on the world market, Five-Day war with Georgia in August 2008, and the manifestations of the financial crisis in the U.S. and Western Europe. Characterized the state of the Russian economy was continuing its poor resistance to the downturn in the global economy. The most important factors were the crisis - the outflow of foreign investment in the form of short-term speculative capital, Russia's huge foreign debt in private companies, not much less than the financial resources from the export of energy resources, and the manifestations of "Dutch disease". An important factor in the crisis was also the characteristics of the political system of Russia, which because of corruption and defective law creates an unfavorable investment climate. The article describes the specific features of the crisis in different spheres of economy and society and government strategy of leveraging the nation's financial resources accumulated in the Reserve Fund. This paper describes the mechanism of state intervention, which helped stabilize the situation, not running but the effects of modernization. This can result in repeated crises in the future. The article also addresses new developments in the global economy resulting from the globalization - the free movement of productive capital and financial - that change the traditional mechanisms of crises. As a result the more flexibility of the global economic system, crisis’s factors accumulate longer, and thus "cleansing" of the system as a result of the crisis becomes more difficult and longer. The Russian economy in its current form, is poorly suited to such challenges.