Badania w zakresie teologii systematycznej w Wydziale Teologii Ewangelickiej Uniwersytetu Warszawskiego

Artykuł ukazuje rozwój polskiej, ewangelickiej myśli teologicznej w zakresie teologii systematycznej. Wraz z powstaniem wydziału teologii ewangelickiej w Uniwersytecie Warszawskim w roku 1921, rozpoczęła funkcjonowanie katedra teologii systematycznej, której pierwszym profesorem został ks. Karol Serini (1875-1931). Serini nie tylko nawiązał dialog z najnowszymi nurtami myśli protestanckiej w Europie, prezentując je w licznych publikacjach, ale stał się także uznanym specjalistą w zakresie myśli wolnomularskiej. Jego przedwczesna śmierć spowodowała konieczność rychłego obsadzenia katedry nową osobą, wybór władz wydziału padł na ks. Rudolfa Kesselringa (1884-1961), dotychczasowego proboszcza we Lwowie, który znany był ze swoich ekumenicznych wizji i projektów zjednoczeniowych. Wybuch II Wojny Światowej i okupacja przerwały prace wydziału, tak jak całego uniwersytetu. Po zakończeniu działań wojennych odrodził się wydział teologii ewangelickiej, ale władze komunistyczne nie pozwoliły Kesserlingowi kontynuowania badań i dydaktyki. Kierownictwo katedry, w zastępstwie powierzono specjaliście w zakresie religionistyki, ks. Wiktorowi Niemczykowi. W roku 1954 władze komunistyczne rugując nauczanie teologii z przestrzeni Uniwersytetu, powołały do życia autonomiczną uczelnię Chrześcijańską Akademię Teologiczną w Warszawie, która kontynuowała prace wydziału, w tym badania w zakresie teologii systematycznej.

The aspects of systematic theology belonged to the most infl uential subjects from the very first of the protestant theological teaching at a university level in Poland. Th e Faculty of Protestant Theology at the University of Warsaw was founded in 1921, more than 100 years aft er the University itself had been established. Th e fi rst professor of systematic theology at the Faculty was Karol Serini (1875-1931), who was familiar not only with the latest, at those times, movement inside the protestant theology – dialectic school of Karl Barth, but also was a member of the Polish Freemasonry. He died untimely at the age of 56. His successor at the chair was Rudolf Kesselring (1884-1961), former pastor in Lvov. His position was also open-minded and represented a very ecumenical profi le. One of the most important postulates of Kesselring was the unity of the Polish protestant churches. During World War II, the Faculty of Th eology, as well as the whole Warsaw University, was closed by German invaders. Aft er the end of the War activities of the Faculty of Protestant Th eology were revived. Unfortunately, the chair held by Wiktor Niemczyk no longer had the importance it enjoyed in the prewar times. In 1954 the communist government established a small academy (higher school at university level), partly dependent on the authorities of that time, named Christian Academy of Th eology in Warsaw.