Fenomen twórczości scenograficznej Mariana Bogusza

Artykuł poświęcono twórczości scenograficznej Mariana Bogusza (1920–1980), której znakiem szczególnym jest zdecydowana przewaga projektów niezrealizowanych. Jego praktyka artystyczna – projektowanie, konstruowanie i eksponowanie scenograficznych makiet – skonfrontowana została z wyrazistymi poglądami artysty na temat kolektywnego charakteru pracy nad inscenizacją teatralną oraz roli, jaką w tym procesie pełnić powinien scenograf. W tym kontekście gest tworzenia koncepcji plastycznej do inspirujących artystę tekstów dramatycznych ukazany został jako rodzaj scenograficznej utopii. Przestrzenne koncepcje Bogusza i ich niewykorzystany artystyczny potencjał zaprezentowano na podstawie analizy trzech projektów z 1957 roku: Białej zarazy i Matki Karela Čapka oraz Krwawych godów Federica Garcii Lorki.

This article discusses selected set designs of Marian Bogusz (1920–1980), whose work is characterized by a predominance of unrealized projects. Bogusz’s artistic practice – designing, constructing, and exhibiting mockups – is juxtaposed with his clear views on the collective character of the work on a theater production and on the set designer’s role in this process. In this context, Bogusz’s gesture of creating visual concepts for the dramatic texts that inspired him is presented as a kind of scenographic utopia. His spatial compositions and their unused artistic potential are discussed based on an analysis of three projects from 1957: Karel Čapek’s The White Disease and Mother, and Federico García Lorca’s Blood Wedding.