Wychowanie dorosłych w XXI wieku: w stronę dialektyki związku człowieka ze światem

Wychowanie dorosłych nie doczekało się dotychczas uporządkowanej i spójnej teorii wspierającej praktykę wychowawczą. Wobec braku odniesień empirycznych dyskurs toczy się wokół koncepcji teoretycznych, bazujących na znanych teoriach wychowania dzieci i młodzieży. Nie wszyscy się z tym zgadzają, stąd pojawiają się postulaty zaniechania wychowania dorosłych i oparcia relacji nauczycieli z dorosłymi na dialogu. Możliwe jest także uznanie wychowania dorosłych jako procesu regulującego dialektyczne związki człowieka ze światem czy dostrzeżenie znaczenia niewidzialnego środowiska wychowawczego dla rozwoju dorosłych. Artykuł jest głosem w tym dyskursie, stanowi próbę zarysowania warunków i sytuacji, które upoważniają do zastanowienia się nad ontologicznymi podstawami i przesłankami do budowy teorii wychowania dorosłych.

Adult education has not yet received an ordered and coherent theory supporting educational practice. Because of the lack of empirical reports, discussion concentrates on theoretical concepts based on popular childhood and early adolescent education theories. Not everyone agrees with them which leads to demands for adult education termination and basing adult-teacher relations on dialogue. It is also possible to recognise adult education as process regulating dialectic relations between man and the world or noticing the meaning of invisible educational environment to development of adults. The article is one of voices taking part in the discussion and aims at outlining conditions and situations that allow reflection on ontological foundations and premises for construction of theory of adult education.