SEARCHING FOR THE UNIFICATION WITH COSMOS AS A CHALLENGE FOR PREHISTORIC BUILDERS

This article discuss two archeological sites: the one in Göbekli Tepe in Southeastern Anatolia Region of Turkey, nearby Şanlıurfa Turkey, and the other exciting place in Nabta Playa in the Nubian Desert in Southern Egypt. Both sites were probably the significant spiritual and ritual centers with some signs of being the world’s oldest astronomic observatories, what is the subject of analysis in this article. The year round planning of farming procedures wouldn’t be possible without the ability to calculate time. Ability to create and use of a calendar were important tasks at the time of transition from nomadic life style to agriculture. However, interpretation of both centers in category of nowadays astronomy, expressed in some publication should be considered as oversimplification.

W artykule omówiono dwa stanowiska archeologiczne: w Göbekli Tepe w południowo-wschodniej Anatolii w Turcji, koło Şanlıurfa oraz inne intrygujące miejsce w Nabta Playa na pustyni nubijskiej w południowym Egipcie. Jak wskazują rezultaty wykopalisk, obydwa kompleksy architektoniczne były ważnymi ośrodkami rytualnymi. Jednak ich kompozycja i sposób budowy sprowokowały niektórych badaczy do uznania ich za najstarsze centra astronomiczne na świecie. Taka interpretacja jest przedmiotem analizy w tym artykule. Jest oczywiste, że w momencie transformacji od koczownictwa do osiadłego trybu życia i uprawy roli, niezbędna była znajomość kalendarza dla planowania procedur rolniczych. Jednak interpretacja obu ośrodków w kategoriach naukowej astronomii takiej, jaką znamy obecnie, wyrażana w niektórych publikacjach, np. jest nadmiernym uproszczeniem.