KOBIECOŚĆ I MĘSKOŚĆ POLAKÓW. SPOŁECZNO-KULTUROWY WYMIAR PŁCI JAKO KATEGORIA ANALITYCZNA

The aim of this research was to identify the factors differentiating gender on the one hand and, on the other hand, to check how they differentiate the level of satisfaction with selected areas of public and private life. The following research questions have been asked: what is the gender of Poles, and by which socio-demographic variables is it differentiated, do sex and gender differentiate the level of satisfaction with the selected areas of public and private life? The hypothesis investigated in the research assumed the existence of differentiation due to sex and gender. Statistical analysis was also intended to identify the possibility of the existence of an interactive effect between sex and gender which would be responsible for differentiating the level of satisfaction. The research was carried out on a representative sample of Poles aged 15-59, using the techniques of direct interview, questionnaire and The Bem Sex-Role Inventory (BSRI). On the basis of the results obtained in the research it has been concluded that the socio-demographic factors which were taken into consideration do differentiate the genders of the cohort. The relation between gender and satisfaction with the chosen areas of life has been confirmed, whereas in the case of sex such a bond has been observed only in assessment of marriage/ permanent relation and in self-assessment of physical attractiveness. The data shows that the most satisfied category, in all analyzed dimensions, are androgynous persons.

Celem badań było z jednej strony rozpoznanie czynników różnicujących płeć społeczno-kulturową, a z drugiej sprawdzenie jak różnicują one oceny zadowolenia z wybranych obszarów życia publicznego oraz prywatnego. Postawiono następujące pytania badawcze: jaka jest płeć społeczno-kulturowa Polaków i jakie zmienne społeczno-demograficzne ją różnicują oraz czy płeć i płeć społeczno-kulturowa różnicują ocenę zadowolenia z wybranych obszarów życia publicznego oraz prywatnego. Weryfikowane w badaniach hipotezy zakładały istnienie zróżnicowań ze względu na płeć biologiczną i płeć społeczno-kulturową. Analizy statystyczne objęły również sprawdzenie czy między płcią biologiczną a społeczno-kulturową istnieje efekt interakcyjny odpowiedzialny za zróżnicowanie poziomu zadowolenia. Badania przeprowadzono na reprezentatywnej próbie Polaków w wieku 15-59 lat i realizowano z zastosowaniem techniki wywiadu bezpośredniego, ankiety oraz Inwentarza do oceny Płci Psychologicznej (IPP). Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że wzięte pod uwagę czynniki społeczno-demograficzne okazały się różnicować płeć społeczno-kulturową badanych. Potwierdzono związek płci społeczno-kulturowej z zadowoleniem z wybranych obszarów życia, podczas gdy w przypadku płci biologicznej związek taki stwierdzono tylko w przypadku oceny małżeństwa/stałego związku i samooceny atrakcyjności fizycznej. Z danych wynika, że najbardziej zadowoloną we wszystkich analizowanych wymiarów kategorią osób są osoby androgyniczne.