Kurdwanów – rozwój czy degradacja wsi w wyniku przyłączenia do Krakowa

Artykuł ukazuje przebieg zmian, które zaszły w obrębie Kurdwanowa po jego włączeniu do Krakowa. Omówione zostały przekształcenia form architektonicznych oraz układu przestrzennego i funkcjonalnego znajdującego się w historycznych granicach Kurdwanowa, obowiązujących do zmiany granic dzielnic Krakowa w 2008 roku. Uzyskane wyniki są efektem analizy archiwalnej dokumentacji, obserwacji terenowych oraz informacji uzyskanych od mieszkańców Kurdwanowa. Wieś Kurdwanów została włączona w granice miasta w 1941 roku. Budowa osiedla na niezagospodarowanym wzgórzu powyżej ul. Cechowej została rozpoczęta na przełomie lat 70. i 80. Kolejnym przełomowym momentem było wybudowanie odcinka południowej obwodnicy Krakowa w 2003 roku. Inwestycja rozdzieliła historyczną wieś na dwie części, niszcząc walory krajobrazowe i więzi społeczne. Badania przeprowadzono, aby określić przyczyny degradacji dawnej wsi oraz dominacji terenów dotąd pustych. Wynik analizy wskazuje, że głównym czynnikiem były błędy w polityce przestrzennej miasta Krakowa. Poznanie niekorzystnych procesów zachodzących w obrębie Kurdwanowa, daje szansę na wdrożenie działań zapobiegających dalszej degradacji omawianego obszaru.

The article presents the changes that took place in the village of Kurdwanów after its inclusion to Krakow. The analysis is carried out for area within the historical borders of Kurdwanów. These borders functioned until the introduction of a new division of the districts of Krakow in 2008. Transformations of architectural forms as well as spatial and functional layout are presented. The results were based on: analysis of archival documentation, observation of the environment and information obtained from the residents of Kurdwanów. The village of Kurdwanów was incorporated into the city in 1941. Construction of the multi-family housing estate began at the turn of the 1970s and 1980s. The housing estate was erected on a previously undeveloped hill above Cechowa Street. As a result, the main street of the village lost its importance. Another crucial moment was the construction of a section of the southern Krakow bypass in 2003. The investment separated the historic village into two parts. Landscape values and social ties were destroyed. The research was carried out to determine which processes and activities contributed to the destruction of the old village and the domination of previously empty areas. The result of the analysis indicates that the main factor were errors in the spatial policy of the city of Krakow. Determination of unfavorable processes in the Kurdwanów’s area gives an opportunity to implement measures to prevent further degradation of the region.