Oczekiwania Polaków wobec przyszłego domu i mieszkania w kontekście wymogów projektowania zrównoważonego (w świetle badań)

Architektura mieszkaniowa tworzy ramy dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, umożliwia odczuwanie satysfakcji estetycznej, może wyrażać wartości związane ze stylem życia, reprezentowane przez odbiorcę, manifestować jego prestiż i informować o pozycji społecznej. Spektakularne osiągnięcia współczesnej architektury sprawiły, że została ona „celebrytką”, przedmiotem medialnych doniesień dotyczących najnowszych architektonicznych realizacji i ich twórców: tym samym śledzenie rozwoju architektury stało się rodzajem hobby, któremu poświęcają się nie tylko profesjonaliści. Opisany splot uwarunkowań (wzmocniony dodatkowo przez kody kulturowe) sprawia, że aspiracje Polaków związane z zamieszkiwaniem są wysokie i stale rosną. Uwarunkowania ekonomiczne i prawne sprawiają jednak, że marzenia o „domu jutra” zostają urealnione i stają się preferencjami mieszkaniowymi, czyli konglomeratem potrzeb, wyobrażeń i możliwości nabywczych Polaków. Powstaje więc pytanie o obraz tychże preferencji, szczególnie w kontekście wymogów projektowania zrównoważonego. Znajomość oczekiwań wobec środowiska mieszkaniowego pozwala na wdrożenie działań edukacyjnych i przekonanie Polaków do architektury lepszej jakościowo. Celem artykułu jest prezentacja tych wyników ogólnopolskich badań mieszkańców miast, które dotyczą oczekiwań w zakresie prośrodowiskowych cech architektury mieszkaniowej.

Residential architecture creates a framework for meeting housing needs. It offers users aesthetic satisfaction, the expression of values associated with lifestyle, prestige and social status. Contemporary architecture has made spectacular advances achieving “celebrity” status in media reports with respect to the latest architectural work and its creators. Architecture has also become a kind of ‘hobby of interest’ not only for professionals but also the general public. These conditions along with cultural codes have contributed to a rapid growth in the aspirations of Poles about their residence. Economic and legal considerations, however, bring the dream “house of tomorrow” back to reality. Housing preferences are a conglomerate of needs, dreams, aspirations, perceptions and household purchasing power. Knowledge of these preferences, especially in the context of sustainable design, calls for creative, high quality housing environments. The principal aim of the paper is to present the results of nationwide survey of city dwellers on housing preferences in Poland and to highlight the barriers that could limit the development of future sustainable housing environments. Survey respondents were asked, among other things, about their expectations in relation to pro-environmental characteristics of residential architecture. The findings show the main problem with respect to sustainable housing in Poland is social rather than physical. Hence this knowledge of the residents’ expectations in relation to the residential environment reinforces the need for educational and the promotion of activities about urban design and architecture and how it can lead to better quality and more sustainable environments.