Wpływ kredytu hipotecznego na poziom konsumpcji i cykl koniunkturalny

W artykule przedstawiono podstawy teoretyczne oraz badania empiryczne dotyczące związku pomiędzy rynkiem nieruchomości i rynkiem kredytu hipotecznego a poziomem konsumpcji i cyklem koniunkturalnym w krajach rozwiniętych. Przedmiotem analizy jest przede wszystkim kategoria majątku mieszkaniowego i jej wpływ na poziom konsumpcji gospodarstw domowych. W badaniach majątku mieszkaniowego szczególną uwagę zwrócono na wzrost cen nieruchomości i wzrost zadłużenia z tytułu kredytów mieszkaniowych. Na podstawie przedstawionych badań postawiono tezę, iż przynajmniej w niektórych krajach zmiany majątku mieszkaniowego w wyniku wzrostu cen nieruchomości przyczyniają się do wzrostu konsumpcji, zaś podstawową rolę w tym procesie odgrywa mechanizm spieniężania majątku mieszkaniowego (ang. Housing equity withdrawal). Duże zróżnicowanie występowania tego zjawiska w poszczególnych krajach jest tłumaczone przez różnice w funkcjonowaniu rynków kredytów hipotecznych. Struktura artykułu jest następująca. Najpierw podano definicję kredytu hipotecznego oraz ogólne uwagi na temat jego roli w gospodarce. Następnie przedstawiono teoretyczne podstawy wyjaśniające wpływ majątku na poziom konsumpcji. W zasadniczej części artykułu zaprezentowano wnioski z badań empirycznych, przeprowadzonych dla krajów rozwiniętych. Na koniec podsumowano najważniejsze wyniki badań.

The article presents the hypothesis and empirical findings regarding major interactions between housing and mortgage markets, housing wealth and business cycle in advanced economies. The paper focuses specifically on house price trends, the level of mortgage debt and the impact of changes in housing wealth on consumption. Based on the empirical literature, an attempt is made to find strong evidence that: 1) variations in house prices and thus housing wealth have important effect on consumption; 2) housing equity withdrawal: the ability of households to withdraw equity from housing is important in determining the impact of changes in housing wealth on consumption; 3) the sensitivity of consumption to housing wealth vary significantly across countries; 4) differences in institutional features of housing and mortgage markets significantly influence the interaction between housing wealth and consumption. The article proceeds as follows: firstly, the basic definition of mortgage loan and general remarks concerning its role in the economy are presented. Secondly, theoretical channels through which wealth affects consumption are described briefly. In the core section, the main findings of the empirical literature are outlined. Finally, the last section summarises the main conclusions of the paper.