Specyfika polskich małych i średnich przedsiębiorstw rodzinnych - wnioski z badań empirycznych

Przedsiębiorstwa rodzinne są bardzo zróżnicowane i nie stanowią jednolitej grupy podmiotów gospodarczych. Zróżnicowanie tego typu podmiotów związane jest przede wszystkim z ich wielkością i przynależnością do różnych sektorów. Wyodrębnianie family business przeprowadzane jest na podstawie szeregu kryteriów sprowadzających się do wskazania związków pomiędzy własnością lub zarządzaniem przedsiębiorstwem a rodziną sprawującą kontrolę. Problematyka przedsiębiorstwa rodzinnego w głównej mierze dotyczy podmiotów kontrolowanych przez jedną rodzinę, jednak zagadnienia zależności między więziami rodzinnymi a organizacjami mają szerszy charakter. Obejmują kwestie nepotyzmu, zaufania społecznego, dominujących wzorów władzy w małych grupach, ról społecznych, mechanizmów zdobywania władzy w organizacji, reguł sukcesji i wielu innych zagadnień związanych z rozwojem każdej organizacji gospodarczej. Przedsiębiorstwa rodzinne są interesującym przykładem wzorcowej zależności pomiędzy rodziną, która zdominowała przedsiębiorstwo, organizacją gospodarczą oraz społeczeństwem i gospodarką, które stanowią kontekst funkcjonowania danej organizacji. Artykuł poświęcony jest analizie specyfiki przedsiębiorstw rodzinnych, która wskazuje na istotne zróżnicowanie tego typu podmiotów. Ukazane zostały kluczowe wyróżniki przedsiębiorstw rodzinnych w porównaniu z nierodzinnymi. Na podstawie najnowszych wyników badań dokonano próby scharakteryzowania szczególnych cech polskich małych i średnich przedsiębiorstw rodzinnych.

Family enterprises are very diversified and do not constitute a uniform group of economic subjects. Diversifying subjects of this type is bound most of all with their size and their membership to different sectors. Distinguishing family business is being carried out based on a number of criteria, coming down to pointing out connections between the property or running a company and the family in control. Family enterprise issues concern subjects controlled by one family, but problems of dependencies between family bonds and organizations are broader. Issues of nepotism, public trust, power patterns dominant in small groups, social roles, mechanisms of gaining power in the organization, inheritance rules and many other problems, associated with the development of every economic organization. Family enterprises are an interesting example of the model dependencies between the family, which dominated the enterprise, the economic organization as well as the society and the economy, which make the context for functioning of the specific organization. The article is devoted to an analysis of the specificity of family enterprises, which points out to significant differentiation of this kind of subjects. Crucial characteristics of family enterprises were portrayed as compared to the non-family ones. Based on the latest research results an attempt was made to characterize particular characteristics of Polish small and average family enterprises