Poziom inteligencji płynnej a zachowania związane z pracą u kierowców samochodów ciężarowych

Artykuł podejmuje próbę określenia zależności pomiędzy poziomem inteligencji płynnej a typami zachowań i przeżyć związanych z pracą w grupie kierowców z uwzględnieniem ich wieku. Badaniami zostali objęci kierowcy samochodów ciężarowych, którzy uczestniczyli w badaniach okresowych w zakresie psychologii transportu. Badania obejmowały ocenę sprawności intelektualnej oraz czynników osobowościowych z uwzględnieniem poziomu zaangażowania zawodowego, radzenia sobie ze stresem i obciążeniami w pracy oraz emocjonalnego stosunku do pracy. Zastosowano Test Matryc Ravena w wersji Standard oraz Kwestionariusz Avem. Wykazano, że wyższy poziom inteligencji płynnej sprzyja podejmowaniu zachowań w pracy typu „oszczędnościowego”, natomiast niższy – wiąże się z tendencją do zachowań ryzyka typu A (nadmiernego przeciążenia pracą). Wiek nie różnicował badanych osób w kontekście radzenia sobie ze stresem i obciążeniami w pracy. Starsi kierowcy preferowali strategię opartą na rezygnacji w sytuacji porażki. Autorzy wnioskują, aby uwzględniać badanie inteligencji i wzorców zachowań związanych z pracą w diagnostyce przydatności do zawodu kierowcy.

The article attempts to assess the relationship between the level of fluid intelligence and types of behaviors and experiences related to work in a group of drivers, due to their age. The research covered drivers of lorries who participated in periodic research in the field of transport psychology. The research included the assessment of intellectual performance and personality factors, taking into account the level of professional involvement, coping with stress and workload as well as emotional attitude to work using the Raven’s Standard Matrices Test and the Avem Questionnaire. It has been shown that a higher level of fluid intelligence is conducive to behavior in “savings” type of work, while a lower one is associated with a tendency to type A (excessive workload) behavior. It was observed that age did not affect the subjects in the context of coping with stress and workloads. Older drivers preferred resigning when failing. Authors concluded that to assess the level of fluid intelligence and types of behavior and experiences connected with drivers’ work in the suitability diagnostics for the driver’s profession.