„Entuzjaści” z AKF-ów – między prywatnością a polityką

Prezentowany w 2004 r. w CSW Zamek Ujazdowski projekt Entuzjaści Marysi Lewandowskiej i Neila Cummingsa przypomina współczesnemu odbiorcy o ruchu Amatorskich Klubów Filmowych – zjawisku o masowym charakterze, które rozwijało się w Polsce Ludowej od początku lat 50. do końca lat 80., a po transformacji ustrojowej zostało zepchnięte na margines historii rodzimego kina. Choć powodem tego były między innymi relacje łączące amatorów z reżimem komunistycznym, to jednak przyglądając się zjawisku obecnie, można dojść do wniosku, że działający w klubach filmowcy pozostawali często poza oficjalną sferą kultury, przyjmując kontrkulturową taktykę oporu i krytyki. Entuzjaści odsłaniają ponadto arbitralność historii polskiego kina, która opiera się na kanonie wykluczającym takie zjawiska, które do niego nie pasują, jak na przykład twórczość członków AKF-ów.

Marysia Lewandowska and Neil Cummings’ project The Enthusiasts presented in 2004 at the Centre for Contemporary Art Ujazdowski Castle reminds the contemporary member of the audi- ence about the Amateur Film Club movement, a mass phenomenon which took place in Polish People’s Republic between 1950s and late 1980s, and which, following the political transformation, was pushed into the margins of the history of Polish cinema. Although the reason for this was, among other things, the relations linking the amateurs with the communist regime, looking at it now, one may conclude that filmmakers participating in the clubs often remained outside of the official sphere of culture, adopting guerrilla tactics of resistance and criticism. The Enthusiasts project also reveals the arbitrary nature of the history of Polish cinema, which is based on a canon that excludes phenomena that do not fit in, such as for example the work of the members of the Amateur Film Clubs.