La notation chiffrée de Krzysztof Trebunia-Tutka pour l’apprentissage du violon en Podhale: à la recherche d’un modèle

Une notation chiffrée pour l’apprentissage des mélodies traditionnelles au violon vient d’être récemment publiée dans la région Podhale (Trebunia-Tutka). Ce travail – allant de l’histoire de la région à la transcription et à la notation chiffrée – se distingue par son auteur : un musicien local. Pourquoi et pour qui écrit-il ? Enseignant, il écrit avant tout pour ses élèves. Cette publication donne aussi l’occasion de s’interroger sur les rapports entre écriture et oralité dans la musique de Podhale. La comparaison de la notation chiffrée d’une mélodie avec des enregistrements d’interprétations montre les choix d’écriture de l’auteur, d’une part ; elle permet de distinguer des principes de variation d’autre part. Ainsi, cette étude pourrait constituer une contribution de nature à éclairer la grammaire musicale. Dès lors apparaît l’hypothèse centrale de cet article : version simplifiée de la mélodie, la notation chiffrée laisse penser que son auteur a un « modèle » (Lortat-Jacob 93-111) en tête.

W 2021 r. Krzysztof Trebunia-Tutka opublikował podręcznik do nauki gry na skrzypcach oparty na zapisie palcowym – palcowaniu. Pracę tę, zawierającą materiał od historii regionu do zapisu nutowego i palcowania, wyróżnia to, że autor jest muzykiem regionu podhalańskiego i korzysta w swojej publikacji z autentycznej muzyki Podhala. Dlaczego i dla kogo pisze? Jako nauczyciel przede wszystkim pisze dla uczniów o różnym poziomie zaawansowania. Publikacja prowokuje również dyskusję na temat oralności, zapisu i ich relacji w muzyce podhalańskiej. Porównanie nagrań z zapisem palcowym danej melodii wyjaśnia wybór zapisu i pokazuje sposób funkcjonowania wariacji. Celem tego artykułu jest zbadanie hipotezy, według której zastosowanie zapisu palcowego – jako uproszczonej wersji melodii – sugeruje, że autor opiera się na pewnym wzorcu (Lortat-Jacob 93-111).

A numerical notation was recently published for the learning of fiddle melodies in the Podhale region. This work – containing material from the history of the region, as well as music writing and numerical notation – stands out, in that its author (Trebunia-Tutka) is a local musician. Why and for whom is he writing? As a teacher, he is writing first and foremost for learners of music. Thus, this publication offers an opportunity to reflect upon the relationship between writing and orality in Podhale music. Comparing recordings of performances with the numerical notation of the melody gives insights into the author’s own choices in writing, and allows for the distinguishing of standards in musical variations. Therefore, this analysis may shed some light on musical grammar. This paper explores the hypothesis that the numerical notation, as a simplified version of the melody, gives reason to think that its author has a “template” in mind (Lortat-Jacob 93-111).