Metody wyznaczania oporów tarcia podczas kształtowania blach przeznaczonych na karoserie pojazdów samochodowych

Zjawisko tarcia towarzyszące niemal wszystkim procesom przeróbki plastycznej, w szczególności procesom kształtowania blach jest złożoną funkcją właściwości materiału, parametrów procesu kształtowania, topografii powierzchni kształtowanej blachy i narzędzi oraz warunków smarowania. Podczas procesu kształtowania wytłoczek występują strefy zróżnicowane pod względem stanu naprężeń, stanu odkształceń, prędkości przemieszczeń i warunków tarcia. W artykule scharakteryzowano metody wyznaczania wartości współczynnika tarcia w wybranych obszarach kształtowanej blachy oraz przedstawiono wady i ograniczenia tychże metod.

The friction phenomenon existed in almost all plastic working processes, in particular sheet metal forming, is a complex function of the material's properties, parameters of the forming process, surface topography of the sheet and tools, and lubrication conditions. During the stamping of the draw-pieces there are zones differentiated in terms of stress and strain state, displacement speed and friction conditions. This article describes the methods for determining the value of the coefficient of friction in selected areas of sheet metal and presents the drawbacks and limitations of these methods.