Gręboszowskie peregrynacje Profesora Franciszka Ziejki

Artykuł dotyczy wybranych obszarów naukowych zainteresowań Profesora Franciszka Ziejki, które wiążą się po części z rzeczywistą, po części zaś z literacką historią jednej z małopolskiej wsi – Gręboszów. Pierwszy z zaprezentowanych w opracowaniu wątków przybliża prace historyczne oraz edycyjne Franciszka Ziejki skupione wokół spuścizny Jakuba Bojki – wywodzącego się z Gręboszowa pisarza chłopskiego i czołowego działacza politycznego, współtwórcy polskiego ruchu ludowego. Drugi z podjętych w szkicu tematów dotyczy równie ważnego i osobnego „szlaku” w gręboszowskich peregrynacjach krakowskiego Uczonego, obejmującego próby niełatwych odczytań genezy i zamysłów artystycznych zawartych w tragedii Klątwa Stanisława Wyspiańskiego – twórcy zajmującego jedno z centralnych miejsc w historycznoliterackich dociekaniach Franciszka Ziejki. Mająca pozornie regionalny wymiar problematyka tego opracowania w istocie odsłania o wiele bardziej uniwersalne zagadnienia z dziejów polskiej historii i kultury, jakie w swych badaniach podejmował Profesor Franciszek Ziejka.

The article concerns selected areas of Professor Franciszek Ziejka’s scientific interests, which are related in part to the real and in part to the literary history of one of the villages of the Lesser Poland region – Gręboszów. The first of the themes presented in the study takes a closer look at the historical and editorial work of Franciszek Ziejka focused on the legacy of Jakub Bojko – a peasant writer and a leading political activist, co-founder of the Polish peasant movement, who originated from Gręboszów. The second of the topics discussed in the sketch concerns an equally important and separate “route” in the Krakow scholar’s peregrinations in Gręboszów, involving attempts at a difficult reading of the origins and artistic intentions contained in Stanisław Wyspiański’s tragedy Klątwa, a work which occupies one of the central places in Franciszek Ziejka’s historical and literary research. The seemingly regional dimension of this study in fact reveals much more universal issues from the history of Polish history and culture, which Professor Franciszek Ziejka dealt with in his research.