Fizyko-mechaniczny stan formowania się powierzchniowego poziomu antropogenicznego gleby pod wpływem antropopresji przemysłowej

W pracy przedstawiono wyniki badań wpływu różnych czynników antropopresji przemysłowej na podstawowe charakterystyki fizyko - mechaniczne gleby w procesie formowania się poziomu antropogenicznego gleby na obszarach w otoczeniu Puszczy Białowieskiej. Badania wykazują, że na obszarach o silnej i długotrwałej antropopresji przemysłowej (bez względu na rodzaj czynników antropogenicznych) zachodzi zmiana tekstury gleby w powierzchniowym poziomie gleby. Następuje "przesunięcie" frakcji (populacji) ziaren w stronę populacji ziaren o mniejszej średnicy. Zjawisko to prowadzi do zmian gęstości gleby i w konsekwencji do zmian warunków wegetacyjnych w glebie na danym obszarze. Pierwotny powierzchniowy poziom gleby przekształca się pod wpływem czynników antropopresji w poziom o innej strukturze frakcyjnej. Fakt ten przyczynia się do zmiany własności fizyko-chemiczno-biologicznych gleby i prowadzi do wykształcenia poziomu antropogenicznego.

Presented paper is on formation of an anthropogenic top soil horizon, under variety of anthropogenic factors, in the vicinity of the Białowieża Primeval Forest. The analyses of soil have been conducted in the industrial anthropogenic areas of the creosote saturation plant in Czeremcha, the coal refinery plant "Gryfskand" in Hajnówka, the locomotive yard of the forest railway in Hajnówka and the dairy plant in Hajnówka, Poland. The particle density and the particle size analysis of the soils in the indicated zones show a noticeable change in texture of the top soil horizon as a result of interaction between the anthropogenic factors and soil (in particular a buffer system of soil). These analytical methods indicate that may have commenced formation of an anthropogenic horizon with a new and different texture to the texture of origin genetic soil horizon.