Gender and age structure as well as body weight of partridge (Perdix perdix L.) during periods of high and low population density in the Lublin Upland. Studies upon structure of gender and age as well as body weight of partridges were carried out in the Lublin Upland in 1988 and 2015, different in relation to the levels of these animals population density. These features were evaluated in 104 individuals culled in early October. Nearly 4-fold decrease in the population density of this species was recorded between the compared periods. Over 80-fold decrease in the hunting acquisition of partridge occurred the same period. A decrease in the share of females in the population after the breeding period was also found, which probably resulted from an increase in this gender mortality during the breeding season. Proportions of the number of juveniles to adult animals (2.4 and 1.7), and to adult males (4.0 and 1.7) in two subsequent study years, i.e. indicators of the young partridges production, did not differ significantly, but it could be mainly due to a small sample in the latter year. The gender structure of juvenile partridges was 0.94 male per female in 1988 and 0.71 male per female in 2015, which did not significantly differ between periods (χ2 = 0.178). Among adult individuals, 1.5 male per female were recorded in 1988, while only males were reported in 2015. Body weight of young partridges decreased between the years of research by 22.5 gram, i.e. 6%, while adult animals by 12.5 gram, which indicates the decrease in bird size, and thus the individual condition, presumably due to limited food resources. Differences in body weight between periods were statistically significant only at young animals. Such situation can cause enhanced mortality of young partridges in autumn and winter, therefore worsen the existing regress in this species population. The results confirmed that the previous assessment of the causes of the decline in partridges population in Poland, showing an increase in losses during the breeding season, as the main demographic mechanism, were valid also for the second decade of the twenty-first century. It follows that improving the environmental conditions during the breeding season, besides reducing the number of predators, should be an essential part of the partridge active protection programs.
Struktura płci i wieku oraz masa ciała kuropatw (Perdix perdix L.) w okresach wysokiego i niskiego zagęszczenia ich populacji na Wyżynie Lubelskiej. Badania struktury płci i wieku oraz masy ciała kuropatw prowadzone były na Wyżynie Lubelskiej w latach 1988 i 2015, różniących się poziomem zagęszczenia tych zwierząt. Wymienione cechy oceniono u 104 osobników odstrzelonych na początku października. Pomiędzy porównywanymi okresami odnotowano prawie 4-krotny spadek poziomu zagęszczenia populacji tego gatunku. W tym samym okresie wystąpił ponad 80-krotny spadek łowieckiego pozyskania kuropatw. Stwierdzono także zmniejszenie się udziału samic w populacji po okresie rozrodu, co prawdopodobnie wynikało ze zwiększenia się śmiertelności tej płci w sezonie lęgowym. Proporcje liczby osobników młodych do dorosłych (2,4 i 1,7) oraz do dorosłych samców (4,0 i 1,7) w dwóch kolejnych latach badań, czyli wskaźniki produkcji młodych, nie różniły się istotnie, choć mogło to wynikać głównie z małej próby w drugim z tych lat. Struktura płci młodych kuropatw wynosiła 0,94 samca/samicę w 1988 oraz 0,71 samca/samicę i nie różniła się istotnie pomiędzy okresami (χ2 = 0,178). Wśród osobników dorosłych stwierdzono 1,5 samców/samicę w 1988 roku, natomiast w roku 2015 odnotowano jedynie samce. Masa ciała młodych kuropatw zmniejszyła się pomiędzy latami badań o 22,5 grama tj. 6%, zaś osobników dorosłych o 12,5 grama. Wskazuje to na obniżenie wielkości ptaków, a tym samym kondycji osobniczej, prawdopodobnie na skutek ograniczenia zasobów pokarmowych. Różnice masy ciała pomiędzy okresami były istotne tylko u osobników młodych. Tego rodzaju sytuacja, może powodować zwiększoną śmiertelność młodych kuropatw jesienią i zimą, a tym samym pogłębiać trwający regres liczebności tego gatunku. Uzyskane wyniki potwierdziły, że wcześniejsze oceny przyczyn spadku liczebności kuropatw w Polsce, wskazujące wzrost strat w sezonie rozrodczym, jako główny mechanizm demograficzny, były aktualne także w odniesieniu do drugiej dekady XXI wieku. Wynika stąd, że poprawianie warunków środowiskowych podczas sezonu rozrodczego, oprócz redukcji drapieżników, powinno być zasadniczą częścią programów czynnej ochrony kuropatw.
