Проблема инспирации Г. Т. Бокля в публицистике Д. И. Писарева

Dzieło H. T. Buckle’a Historia cywilizacji w Anglii miało istotny wpływ na kształtowanie poglądów historiozoficznych D. Pisariewa, głównie jego zapatrywań na mechanizm przemian historycznych, rolę jednostki w dziejach, uznanie wiedzy za decydujący czynnik przemian cywilizacyjnych z jednoczesnym umniejszeniem roli czynnika moralnego. Ukształtowany pod wpływem H. T. Buckle’a kult wiedzy wyraził się u Pisariewa w podporządkowaniu literatury nauce, preferowaniu publicystyki, stosowaniu kryteriów utylitarnych w ocenach współczesnej literatury.