Pochwała medyka. Mowa Jana Zamoyskiego na pogrzebie Gabriela Falloppia, anatoma (1562)

Studium podejmuje kwestię pochwały medyka w wieku XVI na przykładzie łacińskiej oratio funebris wygłoszonej przez Jana Sariusza Zamoyskiego na pogrzebie Gabriela Falloppia w 1562 roku. Fallopius był znakomitym anatomem, którego ustalenia do dziś pozostają aktualne, wybitym botanikiem, wyjątkowym chirurgiem i szanowanym wykładowcą Uniwersytetu w Padwie. Oratio funebris zawiera pochwałę opartą na biografii zmarłego i w ten sposób realizuje humanistyczne założenia poddawania wzorców osobowych do naśladowania w dążeniu do cnoty. Artykuł przedstawia analizę wyborów dokonanych przez mówcę w zakresie retorycznej inwencji i amplifikacji pochwały.

The study considers the issue of praise of the medic in the XVIth century using an example of Latin oratio funebris delivered by Jan Sariusz Zamoyski during the funeral of Gabriele Falloppio in 1562. Fallopius was a brilliant anatomist whose findings have remained valid to this day, an excellent botanist, an outstanding surgeon and physician, and an esteemed lecturer at the University of Padua. Oratio funebris contained praise based on the biography of the deceased and thus it could realise the humanistic assumptions of providing personal models to follow in the pursuit of virtue. The article presents an analysis of choices made by the speaker regarding rhetorical inventio and amplificatio, and modes of praising.