Wprowadzenie: W wielu badaniach wykazano związek między stresem związanym z pracą a czynnikami ryzyka chorób układu krążenia. Tylko nieliczne z nich dotyczyły policjantów. Cel pracy: Celem pracy była ocena związku między stresem ogólnym i zawodowym a funkcjonowaniem układu krążenia u policjantów. Grupa badana: Badania przeprowadzono u 126 policjantów w wieku 37,8±7,3 lat, o średnim stażu pracy: 14,4±7 lat. Metody: Badanie obejmowało: ocenę stanu zdrowia na podstawie badania lekarskiego i wywiadu dotyczącego stwierdzonych chorób, czynników ryzyka i dolegliwości ze strony układu krążenia, nawyków żywieniowych, aktywności fizycznej, używek oraz wywiadu rodzinnego, badania stężenia cholesterolu całkowitego, frakcji HDL (high density lipoprotein - lipoproteina wysokiej gęstości) i LDL (low density lipoprotein - lipoproteina niskiej gęstości), trójglicerydów i glikemii na czczo. Poziom stresu oceniano z zastosowaniem „Kwestionariusza do subiektywnej oceny pracy” i Skali Spostrzeganego Stresu. Wyniki: Nadciśnienie tętnicze w badaniu lekarskim stwierdzono u 36% osób. Dolegliwości w klatce piersiowej zgłaszało 60% osób. Średni wskaźnik masy ciała (body mass index - BMI), stężenie cholesterolu i frakcji LDL było podwyższone (odpowiednio: 22,7±4,1; 222,6±41,7 mg/dl i 142,7±39,7 mg/dl). Średnie stężenie triglicerydów, frakcji HDL i glukozy na czczo w całej grupie było w normie. Poziom stresu ogólnego i zawodowego był wyższy niż w innych grupach zawodowych (wynosił odpowiednio: 34,9±4,8 i 128,0±33,3). W grupie o najwyższym poziomie stresu istotnie więcej było osób z dolegliwościami ze strony układu krążenia (81%), spożywających mocny alkohol co najmniej raz w tygodniu (27%), pracujących w systemie 3-zmianowym (40,5%) i w godzinach nadliczbowych (44%). Wnioski: Wyniki badania wskazują, że policjanci są grupą o wysokim ryzyku sercowo-naczyniowym związanym ze stresem zawodowym. Med. Pr. 2013;64(3):335–348
Background: Several studies have shown an association between work-related stress and risk factors for cardiovascular disease. However, only a few studies concerned the police. The aim of this study was to assess the relationship between the general and work-related stress, and the functioning of the circulatory system in the police staff. Material and Methods: The study group consisted of 126 policemen (aged 37.8±7.3 years), with average employment duration of 14.4±7 years. The study comprised the assessment of health status based on the medical examination and medical history of identified diseases, cardiovascular risk factors and symptoms, dietary habits, physical activity, intake of drugs, data on the family history, determinations of serum total cholesterol, HDL and LDL fractions, triglycerides, and fasting glycemia. The stress level was assessed using the Questionnaire for the Subjective Assessment of Work and Perceived Stress Scale. Results: On medical examination hypertension was found in 36% of the people under study. Chest discomfort was reported by 60% of the subjects. Average body mass index (BMI), serum cholesterol and LDL were elevated (22.7±4.1, 222.6±41.7 mg/dl and 142.7±39.7 mg/dl, respectively). Mean triglyceride, HDL fraction and fasting glucose levels were normal in the whole group. The levels of general and occupational stress were 34.9±4.8 and 128.0±33.3, respectively, being higher than in other occupational groups. In the group with the highest level of stress, there were significantly more people with circulatory problems (81%), drinking strong alcohol at least once a week (27%), working in a 3-shift system (40.5%) and working overtime (44%). Conclusions: The results show that the police are a group at high risk of developing cardiovascular diseases due to work-related stress. Med Pr 2013;64(3):335–348
