Sposoby prowadzenia edukacji konsumenckiej na szczeblu samorządowym przed i w czasie pandemii wirusa COVID-19

W niniejszym opracowaniu omówiono sposoby wykonywania edukacji konsumenckiej przez powiatowego (miejskiego) rzecznika konsumentów, zarówno przed, jak i w warunkach pandemii. Pandemia COVID-19 trwająca od 2020 r. postawiła przed Państwem Polskim i jego instytucjami zupełnie nowe, nieznane dotąd wyzwania. Nie ominęło to również rzecznika konsumentów, organu będącego częścią polskiego systemu ochrony konsumentów. Umiejscowienie tego organu stosunkowo blisko obywateli sprawia, że w jego działalności uwidaczniają się problemy lokalnych społeczności. W opracowaniu zaprezentowano część wyników badania ankietowego polegającego na złożeniu między dniem 18 lutego 2021 r. a dniem 4 marca 2021 r. 142 wniosków o udostępnienie informacji publicznej w sprawie działalności rzeczników konsumentów i ich biur. Kierując się kryterium liczby ludności, zaadresowano wnioski do rzeczonych organów funkcjonujących w większości polskich miast liczących powyżej 22 tys. mieszkańców. Wnioski złożono za pośrednictwem poczty elektronicznej, korzystając z ujednoliconego szablonu. Materiałem badawczym i źródłem informacji o funkcjonowaniu omawianego organu w czasie pandemii COVID-19 oraz wprowadzonych zmianach są odpowiedzi na pytania zadane we wnioskach. Opracowanie podzielono na kilka części. W pierwszej skrótowo omówiono materię ustawową dotyczącą edukacji konsumenckiej prowadzoną na podstawie art. 38 w związku z art. 39 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów z dnia 16 lutego 2007 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 275) oraz poglądy doktryny, wykorzystując odpowiednie komentarze prawnicze. W drugiej części przedstawiono sposoby prowadzenia edukacji konsumenckiej przez rzeczników konsumentów oraz statystyki konieczne do zobrazowania tego zjawiska, korzystając ze sprawozdania „Działania Powiatowych i Miejskich Rzeczników Konsumentów w roku 2018”. Na podstawie poczynionych rozważań i wyników badań wyciągnięto wnioski dotyczące działań podejmowanych przez rzeczników konsumentów w odpowiedzi na wyzwania stawiane przez pandemię COVID-19, częstotliwości wybierania określonych sposobów i kanałów komunikacyjnych wykorzystywanych do realizacji edukacji konsumenckiej oraz rodzajów nowych działań podjętych w wyniku pandemii COVID-19 i związanych z nią obostrzeń. W ostatniej części opracowania całkowicie lub częściowo potwierdzono stawiane tezy. Sformułowano wnioski de lege ferenda dotyczące omawianej problematyki.