„Jesteśmy ludźmi o dwóch sercach. Pierwsze zostało w Bośni, a drugie bije dla Polski”. Międzypokoleniowe konceptualizacje tożsamości w rodzinie dolnośląskiej – perspektywa biograficzna

Cel badań. Celem projektu badawczego Migrujące Biografie – potomkowie reemigrantów z Bośni w procesie rekonstruowania tożsamości – pedagogiczne atrybuty przekazu międzygeneracyjnego w świetle historii życia1 realizowanego w latach 2018–2019 jest zanalizowanie i skategoryzowanie zasobów znaczeniowych zgromadzonych w autobiograficznych narracjach przedstawicieli kilku pokoleń rodzin reemigrantów2 z Bośni, które w 1946 roku osiedliły się na Dolnym Śląsku. Celem niniejszego artykułu jest analiza wybranych fragmentów narracji przedstawicieli dwóch kolejnych pokoleń3 ze wskazaniem dylematów w identyfikacji ich tożsamości. Materiały i metody. Analizie poddano 25 wywiadów narracyjnych przeprowadzonych wśród dolnośląskich rodzin po-jugosłowiańskich4. Ponadto posłużono się strategią jakościową, paradygmatem konstruktywistyczno-interpretatywnym i krytycznym, metodą biograficzną, w tym autobiograficznym wywiadem narracyjnym Fritza Schützego oraz historią mówioną (oral history). Wyniki i wnioski. Wyniki badań ukazują transformacje narratorów w identyfikacjach tożsamościowych w zależności od kontekstu społeczno-kulturowego oraz biograficznych doświadczeń osobistych i rodzinnych przekazywanych pokoleniowo. Wiedza na temat różnorodności sposobów rekonstruowania tożsamości osobowej ma znaczenie dla władz lokalnych w kontekście projektowania rozwoju regionu. Dla pedagogów wiedza ta może mieć kluczowe znaczenie dla wizualizacji i implementacji integracyjnych programów prorozwojowych, uwzględniających różne potrzeby grup kulturowych i wiekowych.

Aim. The research project “Migrating Biographies - descendants of re-emigrants from Bosnia in the process of reconstructing identity - Pedagogical attributes of intergenerational transmission in the light of life history” carried out in 2018–2019, is focused on analyzing and categorizing the meanings gathered in autobiographical narratives of representatives of several generations representing families of “Re-emigrants” from Bosnia, who in 1946 settled in Lower Silesia. The aim of this article is to analyze selected parts of the narratives of representatives of the two subsequent generations, indicating the dilemma of their identity recognition. Materials and methods. 25 narrative interviews were conducted among “post-Yugoslavian” family members in Lower Silesia, Poland; the qualitative approach, a constructivist-interpretative and critical paradigm, the biographical method, including Fritz Schütze’s autobiographical narrative interview and oral history. Results. The research results show the transformations of identity recognition of narrators depend on the socio-cultural context as well as personal and family biographical experiences passed through generations. The knowledge of the variety of ways of reconstructing personal identity is important for local authorities in terms of planning the development of the region. For educators, this knowledge may be of key importance for the visualization and implementation of integration pro-development programs that take into account different cultural, and age needs of groups.