Motyw podróży i drogi jako elementy śląskiego folkloru narracyjnego na przykładzie podań ludowych z terenu Siemianowic Śląskich

The following article reflects on the contexts of journey and route present in the Silesian narrative folklore. The paper discusses the issue basing on the example of folk tales originating from Siemianowice Śląskie. The author presents the specifics of the Silesian folklore, which was the basis for the further analysis of the occurrence of the topic of the journey and route in association with its symbolic, transportation, pilgrimage, demonological, ruffianly and boundary dimension. According to the thesis adopted in the article, the image of the journey and route in folk tales originating from Siemianowice undergoes transformations which are associated with development of the industry and urbanization of the village. The update of the content of the Silesian folklore was shown as a socio-cultural process, which influence is also visible nowadays.

Artykuł prezentuje refleksję na temat kontekstów podróży i drogi występujących w śląskim folklorze narracyjnym. Problem został omówiony w oparciu o podania ludowe z terytorium Siemianowic Śląskich. Autor przedstawił specyfikę śląskiego folkloru, na podstawie której omówił występowanie wątku podróży i drogi w powiązaniu z wymiarami: symbolicznym, komunikacyjnym, pielgrzymkowym, demonologicznym, zbójeckim oraz granicznym. Zgodnie z tezą przyjętą w pracy, obraz podróży i drogi w siemianowickich podaniach ludowych ulegał stopniowym przemianom, związanym z rozwojem industrialnym i urbanizacją terenów Siemianowic Śląskich. Aktualizacja treści śląskiego folkloru zaprezentowana została jako proces społeczno-kulturowy, którego oddziaływanie widoczne jest również we współczesności.