Możliwość wykorzystania szczepów gatunku Bacillus circulans w ochronie roślin przed szarą pleśnią i fuzariozą

Fusarium spp. oraz gatunek Botrytis cinerea stanowią poważny problem podczas wegetacji roślin i przechowywania płodów rolnych. Chemiczne środki ochrony stosowane w zwalczaniu fitoptogenów wywierają niekorzystny wpływ na środowisko naturalne i zdrowie człowieka. Metoda biologiczna należy do bardziej przyjaznych. Polega na wprowadzeniu do środowiska bezpiecznych, a jednocześnie antagonistycznych w stosunku do fitopatogenów mikroorganizmów. Wśród nich duże zainteresowanie budzą bakterie Bacillus. W niniejszej pracy oceniano fungistatyczne oddziaływanie szczepów Bacillus circulans (nr 1, 7 i 8), wyizolowanych z kompostów łubinowych, w stosunku do grzybów wskaźnikowych: B. cinerea, F. culmorum, F. oxysporum, F. solani i porównano je z oddziaływaniem Phytium oligandrum (substancja czynna biopreparatu Polyversum®). Ocenę przeprowadzono w warunkach laboratoryjnych. Wyniki doświadczeń wskazują, że badane laseczki B. circulans posiadają bardzo wysoki potencjał fungistatyczny wobec w/w patogenów. Wzrost fitopatogenów w obecności hodowli i supernatantów B. circulans dodanych do pożywki hamowany był w zakresie od 53% do blisko 90%, w zależności od kombinacji (szczep B. circulans – patogen) i czasu obserwacji. Hamowanie wzrostu fitopatogenów przez P. oligandrum było słabsze – na poziomie 25 – 73%. Badane laseczki mogą okazać się zatem obiecującą alternatywą dla chemicznych fungicydów.

Fusarium spp. and grey mould Botrytis cinerea are a serious problem during both the growing season and the post-harvest storage. The chemical plant protection products adversely affect the environment and human health. The biological method is more favorable. It is based on the application of environmentally safe but antagonistic microorganisms against phytopathogens. Among them, Bacillus spp. is especially interesting. In this work the activity of Bacillus circulans strains (No 1, 7 and 8) isolated from lupine composts against B. cinerea and Fusarium species: F. culmorym, F. oxysporum, F. solani was evaluated. It has been compared with Phytium oligandrum (an active substance in the Polyversum® biopreparation). The evaluation was carried out under laboratory conditions. Experimental results revealed that B. circulans strains exhibited a high fungistatic potential against the above mentioned pathogens. The growth of phytopathogenes in the presence of cultures and supernatants of B. circulans strains added to the medium was inhibited in the range of 53 – 90%, depending on the treatment (B. circulans strain – pathogen) and the observation time. The inhibition of phytopatogenes by P. oligandrum was weaker – at the level 25-73%. Thus, the test bacilli can be a promising alternative for synthetic fungicides. But the laboratory results must be confirmed under real conditions.