Czy zmiany w odniesieniu do sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju, jakie wprowadziła Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464, wpłyną na rachunkowość? Przyczynek do dyskusji

Przyjęcie Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464, dotyczącej sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju, stanowi drugi krok rewolucji, która dokonała się 20 lat temu w obszarze raportowania finansowego, gdy Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej (MSSF/MSR) ujednoliciły praktykę rynkową na całym świecie. Raportowanie w zakresie Zrównoważonego Rozwoju (Corporate Sustainability Reporting) ma się odbywać zgodnie z jednolitymi standardami zrównoważonego rozwoju, co przyczyni się do ujawniania istotnych, porównywalnych i wiarygodnych danych niefinansowych. Wprowadzenie jednolitych standardów raportowania (ESRS) oraz kluczowych wskaźników wyników oznacza konieczność gromadzenia wielu danych, których dotychczas nie gromadzono i ich przetwarzania w sposób umożliwiający właściwe ujawnianie wymaganych informacji oraz zewnętrzną weryfikację raportów. Obowiązek przygotowania sprawozdania w zakresie zrównoważonego rozwoju będzie miał istotny wpływ na zakres prac oraz stosowane narzędzia rachunkowości zarówno zarządczej, jak i finansowej. Celem artykułu jest zainicjowanie dyskusji na temat zmian, jakie należałoby wprowadzić do rachunkowości, postrzegając ją jako system informacyjny, który dokonuje pomiaru oraz prezentuje informacje finansowe i niefinansowe uwzględniające jednocześnie uwarunkowania ekologiczne, ekonomiczne i społeczne działalności przedsiębiorstw. Przeprowadzona analiza zakresu wymaganych informacji wynikających z wdrożenia Dyrektywy 2022/2464 wskazuje na potrzebę wprowadzenia zmian zarówno w gromadzonych i przetwarzanych danych w rachunkowości finansowej, jak i rozszerzenia lub uzupełnienia narzędzi stosowanych w rachunkowości zarządczej. Wśród nich na uwagę zasługuje m.in.: zbudowanie systemu pomiaru zasobów i ich kosztów przy uwzględnieniu czynników środowiskowych i społecznych, włączenie zagadnień zrównoważonego rozwoju do czterech istniejących perspektyw BSC (finansowej, klienta, procesów wewnętrznych, uczenia się i wzrostu), uszczegółowienie procesu budżetowania w kierunku wyodrębnienia działalności zrównoważonej środowiskowo w ramach wyszczególnionych budżetów, silne powiązanie rachunkowości odpowiedzialności z celami środowiskowymi i społecznymi oraz budżetowaniem.

The adoption of the European Parliament and Council Directive (EU) 2022/2464 on sustainable development reporting represents the second step of a revolution that occurred 20 years ago in the field of financial reporting when the International Financial Reporting Standards (IFRS) harmonized market practices worldwide. Corporate Sustainability Reporting is to be carried out in accordance with uniform sustainable development standards, which will contribute to the disclosure of significant, comparable, and reliable non-financial data. The introduction of uniform reporting standards (European Sustainability Reporting Standard, ESRS) and key performance indicators means that there is a need to collect a lot of data that was not previously collected and process it in a way that allows for the proper disclosure of required information and external verification of reports. The obligation to prepare a sustainable development report will have a significant impact on the scope of work and the accounting tools used by both management and financial accounting. The aim of the article is to initiate a discussion on the changes that should be introduced into accounting, perceiving it as an information system that measures and presents financial and non-financial information while simultaneously considering the ecological, economic, and social determinants of business activity. The analysis of the scope of the required information resulting from the implementation of Directive 2022/2464 indicates the need to introduce changes both in the data collected and processed in financial accounting and in the expansion or supplementation of tools used in management accounting. Among them, the following deserves attention: building a resource -based cost accounting system that takes into account environmental and social factors, incorporating sustainable development issues into the four existing BSC perspectives (financial, customer, internal processes, learning and growth), detailing the budgeting process towards the identification of environmentally sustainable activities within the specified budgets, strong linking of responsibility accounting with environmental and social goals, and budgeting.